ARA
Dr. Salcıoğlu “Düşme veya çarpma sonrası meydana gelen travmadan dolayı süt veya kalıcı dişlerde sadece mine çatlağı olabileceği gibi, dişin canlı dokularına kadar ulaşan kırıklar, kök kırıkları, dişin yerinden tamamen çıkması veya çene kemiğindeki yerinin değişmesi, çevre yumuşak dokulara gömülmesi, dudak, damak ve ağız çevresindeki yumuşak dokularda yaralanmalar, çene kemiğini de içerisine alan kırıklar görülebilir.” diyor.
“Doğru Acil Müdahele çok önemli”
Salcıoğlu tedavi sürecini etkileyen en önemli faktörün acil müdahalenin doğru yapılması olduğunu belirtiyor ve ekliyor “Travmanın ne zaman, nasıl, nerede gerçekleştiği, çocuğu yaşı, genel sağlık durumu, daha öncesinden o dişin travma alıp almadığı, o dişe daha önceden herhangi bir dental işlem yapılıp yapılmadığı tedavi sürecini etkileyen diğer önemli faktörlerdendir. Öncelikle bu tip kazalarda anne ve babanın sakin ve soğukkanlı olması gerekir ve hemen çocuk diş hekimiyle iletişime geçmelidir.”
“Kırık Diş Süt İçinde Saklanmalı”
Yapılması gereken ilk müdahalenin ağrı ve kanama kontrolü olduğunu ekleyen Dr. Salcıoğlu yabancı maddeleri uzaklaştırmak için ağız çalkalanmalı ve akabinde kanayan bölgeye yumuşak basınçla temiz ve hafif nemli bir pamuk/peçete ile kompresyon yapılması gerektiğini belirtiyor. Dr. Salcıoğlu “Travma yanak dokusunu da içerisine alıyorsa buz kompresyonu da yapılmalıdır. Kırık diş parçası dudak/yanak gibi yumuşak dokulara batmış ise çıkarılmalı, değil ise kırık parça bulunmalı ve süt/serum fizyolojik/ağız içinde saklanmalıdır. Bu süreçte ağrı kontrolü için ağrı kesici alınabilir. Vakit kaybetmeden çocuk diş hekimine başvurulması gerekir. Hekiminiz parçanın ve kırığın durumuna bakarak diş dokusunu kırık parça ile yapıştıracaktır veya özel estetik materyalleriyle eski haline tamamlayacaktır. Kırık bölge, dişin sinirlerini de içerisine alıyorsa, estetik düzeltmelerden önce daha ileri tedaviler gerekir.” diyor.
Dişte kırık yok fakat sallanıyorsa yine vakit kaybetmeden ve dişi daha fazla travmatize etmeden çocuk diş hekimine başvurulması gerektiğini sözlerine ekliyor, “Hekiminiz özel sabitleyici materyalleri ile dişi sabitleyip, çevresindeki zarar gören dokuların iyileşmesine yardımcı olacaktır.”
Dişin tamamen çene kemiği içerisine gömülmesi, çene kemiğinde kırık oluşumu gibi daha ağır travmalarda, diş ve kırığın durumuna göre tedavi şekillendiğini söylüyor, “Dişi ve çene kemiğini eski haline getirebilmek için cerrahi ve ortodontik müdahaleler gerekebilir.”
Travma sonrasında gözle görülür herhangi bir problem olmasa bile en kısa zamanda hekiminize görünmeniz gerektiğini belirten Dr. Salcıoğlu, gözle görülemeyen kırık ve çatlaklar, çevre dokuları etkileyen problemler olabileceği gibi, uzun dönemde karşılaşılabilecek sorunlar da olabilir. Bunların önlenmesi için erken teşhis ve tedavinin önemli olduğunu belirtiyor.
“Havuz kenarında kaydırmaz terlik giydirilmeli”
Dr. Dilara Salcıoğlu alınabilecek önlemmleri şöyle sıralıyor:
“Havuz kenarlarındaki ıslak zeminlerin kaymayan malzeme ile kaplı olmasına dikkat edilmelidir. Bu gibi bir önlem alınmamış ise çocuğumuzun terliklerinin altının kaygan olmaması gerekir. Havuza atlayarak girilmemesi, havuz çevresinde koşulmaması ve havuz içerisindeki oyunların kontrollü olması gerektiği konusunda çocuklarımızı uyarmalıyız. Üst ön kesici dişlerin ve çenenin aşırı önde olması travma ihtimalini artırmaktadır. Böyle bir durumda veya çocuğunuz çok hareketli ve travmaya eğilimi var ise ağız koruyucuları (mouth guard) kullanılmalıdır. Dişlerin önünde yastık görevi yapıp, gelen travmanın şiddetini azaltır ve böylece dişleri korunmuş olur. Hekim tarafından alınan ölçü ile laboratuvarda kişiye özel yapılabileceği gibi, hazır tipleri de vardır.”
Çocuk Diş Hekimi Dilara Salcıoğlu
