ARA
Yalan söylemek, çocukların kendini istemediği bir durumdan korumak amacıyla başvurduğu savunma mekanizması olarak görülür.
3 yaşından itibaren çocukların hayal dünyası iyice genişlemiştir ve yalan dunyalarına girmek üzere yola çıkmıştır. Anne ve babanın ilk yapması gereken şey: Kabullenmektir.
Çocuğunuzun, hayal dünyasının genişlediğini ve bunu bir oyun olarak yaptığını düşünmeniz kolay yolu seçmek olacaktır. Yalan söylediğini düşünüyorsanız, bunun arkasındaki sebepleri iyi araştırmak gerekir.
Çocuklar, yalan söyleme eylemini genel olarak anne ve babalarından öğrenirler. Fark etmeden telefonda söylediğiniz bir yalan veya baba eve geldiğinde ona söylediğiniz pembe bir yalan çocukların dikkatini çekmeye başlar. Dolayısıyla, çocuklar yalan söylemeyi kendini koruma yöntemi olarak görür ve bunu bir savunma mekanizmasi olarak kullanmaya başlar.
Neden yalan söylerler?
Çocukların yalan söylemesini tetikleyen sebepler arasında, anne ve babanın ilgisizligi, çocuğun ailesinde veya çevresinde çok fazla yalan söyleyen bir bireyin olması, ceza ve ödül sisteminde cezadan kaçmak için ve son olarak çocuk çevresindeki bireylerin hayranlığını kazanmak için yalan söyleyebilir.
Peki, yalan söylediğini düşündüğümüzü bir çocuğa engel olmak için neler yapabiliriz?
Öncelikle, yalan söylemesini gerektirecek durumlar yaratmaktan kaçmalıyız. Anne ve baba söylemleri ve davranışları arasında tutarlı olmalıdır. Anne ve babaların yaptığı en büyük yanlışlardan biri de çocuklarını diğer kardeşler veya diğer çocuklar ile karşılaştırmaktır. Çocugunuzu iyi tanıyarak, onun özel olduğunu benimseyip yapabileceğinin üzerinde davranışlar istememelisiniz.
Toplumumuzda ebeveynlerin kendi yalanlarına çocuklarını ortak ettiklerini coğu zaman görüyoruz. Aile bireylerinden birinin “Bu yaptığımızı kesinlikle babaya söylemiyoruz” gibi cümleleri daha önce hepimiz duymuşuzdur. Anne ve baba çocuğuna model olmalı, kendi davranışlarına özen göstermelidir. Kızmadan, ceza verme yöntemine başvurmadan, saygı ve sevgi içerisinde yürütülen bir anne-baba ve çocuk üçgeninde, çocuk yalan söylemekten çekinecektir.
Gerekli ilgiyi ve sevgiyi gören çocuklar, yalan söyleme yolunu çoğunlukla tercih etmezler. Çocuğunuza doğru söylemenin önemini sık sık vurgulayarak, bu konuda ona örnek olabilirsiniz. Aile içerisinde iletişimin iyi olması ve anne babanın iyi birer model olması, yalan söylemeyi önlemede en mühim adımdır.
Yalan konusunda son sözü Victor Hugo söylemiştir. “Bir çocuğa, yalan söyleme demeyin, doğruyu söyle deyin. Birincisinde suçlamış, ikincisinde ise yol göstermiş olursunuz.”
