ARA
Bu dönemde çocuklar kendilerini kral ilan ederler ve isteklerine karşı gelen herkesi düşman olarak görürler. Annesi veya babası olmanız ise bu noktada onlara hiçbirşey ifade etmez. İstediği yapılmadığı anda sizin ve çevrenizdekilerin sabrını test etmek için ellerinden geleni yaparlar.
Peki böyle durumlarda siz ne yapmalısınız? Öncelikle ebeveynlerin bu dönemin çocuklarının duygusal gelişiminin bir sonucu olduğunu kabullenmeleri gerekir. Ebeveynlerini çıldırtmak için sabah akşam plan yapan çocuklarımız yok aslında karşımızda. Sadece gelişimlerinin güç bir aşamasını atlatmaya çalışan küçük çocuklar onlar. Kızlar, erkeklere göre bu döneme daha erken girebilirler ama genelde bu inat dönemi için 2-5 yaş aralığı normaldir. Yuvadan uçan giden evlatlarımızın bağımsızlık ilanlarında ilk adımdır bu dönem ve her dönemde olduğu gibi yine bize düşen bolca “sabır” oluyor.
Ebeveynlerde gördüğüm en sık rastlanan hatalardan biri çocuklarıyla zıtlaşmak veya cezalandırmak oluyor. Kimi zaman da başka çocuklar veya evdeki kardeşler ile karşılaştırma yaparak çocuğu uyarmak. Sık yapılan başka bir hata ise korkutmak. Bu dönem için çocuğun bağımsızlık adına verdiği mücadeleyi kırmamak gerekir. Tutarlı bir şekilde, bu dönemi çocuğunuza daha hafif geçirmesini sağlamak için yardımcı olmalısınız.
Elbette, bunu yaparken çocuğunuz her dediğini de yapmayın. Kurallarınızı koymadan önce, bu kuralın gerçekten gerekli olup olmadığını mutlaka tartın, çok fazla kural koymak ve fazla sayıda hayır demek çocukları inatlaşmaya iten en büyük nedenlerden. Bir kere “hayır” dediğinizde, bu gerçekten bir hayır olmalıdır. Haksızlığa uğradığını düşünmemesi adına, ona neden hayır dediğinizi sebepleriyle anlatmaya çalışın.
Tutarlı olun, fikir değiştirmeyin
Esnek olabildiğiniz noktalarda, evet demeyi hayır demeye tercih edin. Tepinerek, çığlık atarak sizin hayır deyişinizi evet cevabına çeviren bir çocuk, kendi gözünde şampiyondur. Sizi dize getirmenin formülünü bulduğunu düşünerek, bu hareketi sürekli yapmaya devam edecektir. Krizleri önlemek aslında sizin elinizde, tutarlı hayırlarla ve gerektiği yerde esnek olarak bu süreci iyi yönetebilirsiniz.
Hayır kelimesi sizin için bir kabus haline döndüyse, evet-hayır cevabını almamak için, seçenekli sorular sormaya özen gösterin. Çorba içer misin diye sorduğunuzda hayır cevabı almanız çok olasıdır. Ancak ona, mercimek çorbası mı yoksa yayla çorbası mı diye sorduğunuzda, hayır cevabı almanız mümkün olmaz.
“Anneeeee,parka gidebilir miyim” sorusuna hayır demek yerine, ona seçenek sunun ve neden parka götüremediğinizi anlatın. Parka gitmek için hava biraz soğuk, o yüzden parka gitmek yerine dedenlerin evine gidebilir ya da seninle boyama yapabiliriz gibi ılımlı cümleler kurun. Kendisiyle inatlaşmadığınızı görecek ve ortada bir çekişme olmadığını anlayacaktır.
Ve son olarak, lütfen başkasının oyuncağını elinden alan çocuğa, o senin değil arkadaşının lütfen bırakırmısın, ama çok ayıp gibi cümleler kurmayın. Bu diyalog ile çoğu yerde karşılaştım ve araya girmemek için kendimi zor tuttum. Bu anlattığınızı, yani oyuncağın başka bir çocuğa ait olmasını bu yaştaki çocuklar kavrayamıyor. Yani kavram olarak buna alışık olmadıklarından, siz ne derseniz deyin, hiçbir işe yaramayacaktır. Bu yüzden bu gibi örneklerde yapabileceğiniz tek şey var, o da dikkatini başka yöne çekmek. İlgi duyduğunu bildiğiniz bir şey ile onu oyalayarak, içinde bulunduğunuz durumu kurtarabilirsiniz.
