ARA
Günümüzde okul reddi çocukların anksiyete (kaygı) ve depresyon gibi duygusal sorunlar nedeniyle okula gitmek istememesi ve devam edememesi olarak tanımlanır. Yaşanan bu duygusal sorunların altında pek çok sebep olabilir. En yaygın görünenleri şu şekilde sıralayabiliriz;
Okul reddinin en önemli sebepleri:
· Çocuğun anne ve baba ile olan güvensiz bağı sebebiyle, anne ve babadan ayrıldığında bir daha kavuşamama korkusu. Bu korkunun sebebi yanlış anne ve baba tutumlarıdır.
· Aynı şekilde bağımlı anne çocuk ilişkisi ve mesafeli baba modellerinin olduğu aileler.
· Çocuğundan ayrılmayı göze alamayan ve her an başına kötü bir şey gelecek kaygısı yaşayan ebeveynler.
Yukarıda sözünü ettiğimiz sebeplerin hepsi hatalı anne baba tutumları ile ilişkilidir. Çocukların en önemli ihtiyacı olan güven duygusu sağlanamadığı taktirde çocuklarda okul korkusu ve reddi gibi pek çok semptom görülebilir. Bunun için önce çocukla sağlıklı ve güven temeline dayalı bir ilişki kurmak gerekmektedir.
Okul korkusu anneden ayrılma korkusudur. Bunun dışında evin konforunu bırakmak istemeyen çocuklarda da okula gitmek istememe sorunu sıkça görülmektedir.
Böyle bir durumda ne yapmalı?
Öncelikle bu sorunu sadece sizin çocuğunuz yaşamıyor bunu bilmek kaygıyı azaltmaya yardımcı olur.
- İlk okula başlayan çocukların bir kısmında okul korkusu ve reddi görülmektedir, çocuğun yerine kendiniz koyun, bilmediğiniz bir ortamda kendinizi nasıl hissedersiniz? Bu yüzden olabildiğince okula giden kişilerle bir arada olarak okulun nasıl bir yer olduğunu, neler yapıldığını, neden okula gitmesi gerektiğini basit ve kısa cümlelerle açıklayın.
- Gerekirse sadece ilk hafta olmakla birlikte çocuğunuza eşlik edin. Bunu yaparken okulun içine kadar bırakıp, “seni okulu çıkışı buradan alacağım” deyip söz verdiğiniz saatte onu söylediğiniz yerde bekliyor olun. Böylece aranızdaki güven duygusu da sağlanmış olacaktır.
- Sınıfa girmeyi bile reddediyor, bahçede arkadaşlarıyla oynamasını sağlayın ve her defasında süreyi biraz daha uzatın. Sonrasında aynı işlemi sınıf içinde yapmayı deneyin.
- Okul alışverişini birlikte yapın ve onu heveslendirin.
- Akşamdan okul çantası vs. hazırlıklarına mutlaka onu da dahil edin.
- Öğretmeni ve rehberlik servisi ile mutlaka iş birliği içerisinde olun.
- Sakin ve kararlı olun. Siz sakin ve kararlı davranışlar sergilediğinizde bu çocuğunuzu etkileyecek ve sorunun çözümü kolaylaşacaktır.
Asla yapmayın!
- Her gün onunla okula gitmek, kapıda beklemek, derse girmek.
- Pazarlık! “Eğer okula gidersen hafta sonu sinemaya gideriz, sana şunu alırım” vs. gibi pazarlık içeren tutumlar bir süre sonra çocuğun sizi kullanmasına neden olur ve “ödevimi yaparım ama bilgisayar oynamama izin verirsen” gibi bir davranış örüntüsü öğretmiş olursunuz.
- Çıkışta seni almaya geleceğim deyip, gelmemek. Çocuğun bu süreçteki en önemli ihtiyacı olan güven duygusunu zedeler. Söz verdiğiniz saatte gelemiyor olmak bile çocuğun temel ihtiyacı olan güven duygusunu sarsar.
- Kıyaslamalar yapmak. “Sıra arkadaşın ağlamadan okula gidiyor” vs. gibi kıyaslamalar çocuğa kendini değersiz ve yetersiz hissettirir.
- İlk haftadan ödevin var mı? Ne zaman dersler başlıyor? Sorularını sormayın.
Yapılan bilimsel çalışmalar sonucunda görülmüştür ki; okula uyum sorunu ve okul reddi çoğunluklu olarak ailesel sorunlar nedeni ile meydana gelmektedir. Bu yüzden öncelikli olarak anne baba tutumları ile ilgili uzman desteği almak gerekmektedir.
Bunun dışında çocuğunuzu en iyi tanıyan sizsiniz, problemin okulda yaşanan bir arkadaş sorunu mu? Başarısızlık kaygısı mı? Öğretmeniyle olan ilişkisindeki bir sorun mu? Yoksa gerçekten anne ve babadan ayrılma korkusu mu? Belirleyebilir ve öneriler doğrultusunda çözüme ulaşabilirsiniz. Fakat sorunun çözümü birkaç haftayı geçkin bir süreyi kapsıyorsa mutlaka bir uzmandan destek almak gerekmektedir.
