Çocuğunuzun ayrılıkla imtihanı
Çocuk, ayrılığın insan hayatında doğal bir süreç olduğunu ve bazen bazı kişilerle yolların ayrılabileceğini yavaş yavaş öğrenecektir. Bunun ilk adımı sizinle olan ayrılıklarda başlar, memeden kesilmek, ayrı yataklarda yatmak hatta doğumda göbek bağının kesilmesiyle bile bebek ayrılığı tecrübe eder ve bu hayat boyu böyle devam eder. Bakıcı da bir bakımveren olarak önemli bir yer tuttuğu için, çocuğunuz onun gidişine verdiği tepkileri iyi gözlemleyin.
Kabullenmekte zorlanıp, aşırı tepkiler mi veriyor? Tamamen kayıtsız mı kalıyor? Veya üzülüyor fakat üzüntüsüyle baş edebiliyor mu? Aslında genel olarak tüm bu yaklaşımlar çocuğunuzun bağlanma stiline dair ipuçları verir. Bu konuda (‘Anne Bebek Bağlanmasının Gelişimdeki Önemi’ konulu yazımı okuyabilirsiniz)
Ayrılıktan önce
Bu ani bir ayrılık değilse mutlaka öncesinde çocuğa bilgi vererek onu sürece hazırlayın. Bakıcının ayrılmasının onun suçu olmadığını çocuğunuza anlatın. Kendini herhangi bir sebeple suçlu hissetmesi, yanlış bir algıya kapılmasına sebep olabilir. “Yanlış bir şeyler yaptım ve gitti” hissi bunların başında geliyor, buradan yola çıkarak çocuk, insanlarla bu tür ayrılıkları yaşamamak için onları memnun etmek, kendini ikinci plana atmak gibi döngülere girebilir.
Ayrılıktan sonra
Uzun süredir sizinle birlikte olan, çocuğunuz için yeri ayrı bir bakıcı ise, bu ayrılığı tümden bir kayıp gibi yaşamaması önemli. Bakıcınızı olumlu hislerle ve mecburiyet sebebiyle bırakıyorsanız imkanlar elverdiğince iletişim halinde kalabilirsiniz. Çocuğunuza da, “bundan sonra her an bizimle olamayacak fakat bazen yine görüşebileceğiz” gibi bir açıklama yapabilirsiniz.
Eğer böyle olumlu bir ayrılık değilse ve anlaşmazlıklar sebebiyle ayrıldıysanız, çocuğa durumu olabildiğince genel haliyle açıklamak yeterli olacaktır. Özellikle 5 yaşın altında, aranızda yaşanan tatsızlıkları ve onun taşıyabileceğinden fazla bir bilgiyi çocuğa vermemelisiniz. Çocuğunuz 6 yaş ve üzeri ise, sosyal duygusal açıdan insan ilişkilerini anlamaya daha çok yatkınlığı olacaktır. Bu noktada çocuğa bakıcının size rahatsızlık veren, hoşlanmadığınız veya endişelendiren davranışları olduğu söylenebilir.
Duyguları söze dökmek
Nasıl bir ayrılık, anlaşmazlık veya olumsuzluk yaşanmış olursa olsun, bilin ki en iyi ilaç çocuğunuzla konuşmak. Eğer çocuğunuzun kendini ifade etmediğini görüyorsanız, bunu onun yerine siz söze dökerek ilk adımı atmalısınız. “Bakıcının ayrılması seni üzmüş olabilir mi?”, “Ne hissediyorsun?”, “Belki de bir daha başka bir bakıcıyla aynı şekilde mutlu olamayacağını düşünüyorsun” gibi cümleler konuşma başlatmak ve sürdürmek için örnek olabilir.
Duyguları karşılıklı olarak söze dökebildiğiniz her durumda, yaşanan bir travma olsa bile, etkilerini en aza indirgemiş olursunuz.