ARA
Ben (bilimsel adıyla nevüs) derideki koyu renkli benekler için kullanılan bir terimdir. Latince bir kelime olan nevüs, doğum izi anlamına gelmektedir. Doğum izi anlamına gelmesine rağmen aslında pek çok bebek bensiz doğar ve benlerin çoğu yıllar içerisinde yaşarken edinilir. Sadece 100’de 1 oranında bebekler bir benle, yani konjenitalnevüs ile doğmaktadır. Nevüsler yaşam boyu herhangi bir zamanda ortaya çıkabilir. Genellikle çocuk yaşlarda tek tük belirmeye başlayan benler, genel olarak çoğu insanda 20’li yaşlarda, 20-40 adet kolaylıkla görünebilen ve vücudunun her yanına dağılmış hale gelirler. 50 yaşından sonra yeni nevüsün görülme olasılığı azdır.
Bu edinsel benlerin büyüklükleri, şekilleri ve yüzeyleri çok çeşitlilik gösterebilir. Renkleri açık kahverengiden siyaha dek değişebilir. Bazıları düz bazıları ise deriden kabarık olabilir. Bazılarının üzerinde kıllar bulunabilir, ki bu kılların alınması, tıraş edilmesi veya kesilmesi toplumda bilinenin aksine herhangi bir risk oluşturmamaktadır. Benler kadın veya erkeklerde, vücudun herhangi bir yerinde ortaya çıkabilir. Genel olarak açık tenli insanlarda, koyu tenli kişilere göre sayıca daha fazla olurlar.
Pek çok nevüs zararsızdır. Fakat şekil, yüzey ve renk değişiklikleri gösteren ve atipiknevüs adı verilen bazı benler, tehlikeli bir deri kanseri çeşidi olan malignmelanoma çok benzediklerinden ve özellikle çok sayıda atipiknevüsü taşıyan insanların melanom riski yüksek olduğundan hayat boyu düzenli bir şekilde kontrol edilmelidir.
Benlerin kontrolü ayda sadece birkaç dakikanızı alır. Bunu yapmak çok kolaydır ve hayatınızı kurtarabilir. İşte size evinizde kendi kendinize yapabileceğiniz ben kontrolünde dikkat etmeniz gereken birkaç ipucu…
İhtiyacınız olacak materyaller; iyi ışıklandırılmış bir ortam (mümkünse gün ışığı), vücudunuzun her yerini rahatça görebileceğiniz boy ve el aynası, bir sandalye, fotoğraf makinesi ya da bulduklarınızı kaydetmek için bir kalem ve kağıt.
Önce vücudunuzun her bölgesini inceleyip benlerinizi tespit edin. Sonra her bir ben için, tek tek, aşağıdaki 10 soruyu cevaplandırın:
1. Beniniz son zamanlarda mı ortaya çıktı?
2. Büyüklüğünde, renginde ve şeklinde bir değişiklik oldu mu?
3. Şekli asimetrik mi?
4. Yüzeyi pürüzlü mü?
5. Kenarları düzensiz mi?
6. Çapı 6mm’den büyük mü?
7. Benin üzerinde ikiden fazla renk tonu (kahverengi, siyah, kırmızı, beyaz vb.) var mı?
8. Kaşınıyor mu?
9. Kanıyor mu?
10. Yara oluyor mu?
Bir nevüste bu bulgulardan bir veya birkaçının bulunması şüpheli bir işarettir ve en kısa sürede mutlaka bir dermatolog ile görüşülmelidir.
