Çoğul gebelik hakkında bilmedikleriniz

Çoğul gebelikler her zaman ilgi çekici olmuştur. Bazı anne adayları için birçok defa hamile kalmaktansa, dünyaya aynı anda birden fazla bebek getirmek daha iyi bir fikir gibi gelmektedir. Ancak biz doğum uzmanlarına göre durum pek de böyle değildir. Çoğul gebeliğe sahibi olmakla hamileliğe ait risklerin artışı, bebek sayısından daha fazladır. İkiz gebelik bu riskleri iki kattan daha fazla, üçüz gebelikse üçten daha fazla arttırır.

İkiz gebelik nasıl oluşur?

İkiz gebelikler iki şekilde oluşur. İlkinde aynı adet döngüsü içinde birden fazla yumurta hücresinin ayrı ayrı döllenip gelişmeye başlamakta ve oluşan birden embriyo rahime gömülmektedir (çift yumurta ikizi). İkincisinde ise tek bir yumurta hücresinin döllenmesi ile oluşan tek bir embriyo sonrasında iki veya daha fazla eşit parçaya bölünerek, her birinin ayrı ayrı embriyolar halinde gelişmeye devam etmesiyle ortaya çıkan gebeliklerdir (tek yumurta ikizi).

Çift ve tek yumurta ikizlerinin farkı nedir?

Tüm ikiz gebeliklerin üçte ikisi çift yumurta ikizi şeklinde, üçte biri ise tek yumurta ikizi şeklinde ortaya çıkarlar. Çift yumurta ikizleri, ayrı yumurta hücrelerinin ayrı sperm hücreleriyle birleşmesi sonucunda oluştukları için embriyolar ve doğacak bebekler ayrı kromozomal özellikler taşırlar. Bu nedenle çift yumurta ikizleri farklı kan grubu, göz ve saç renklerine sahip olabilirler, hatta farklı cinsiyette bile olabilirler. Özet olarak çift yumurta ikizi kardeşler birbirlerine aynı anne babadan farklı zamanlarda olmuş iki kardeş kadar benzerler ve aslında aynı yaşta kardeşlerdir. Tek yumurta ikizleri ise kan grubu, cinsiyet, göz rengi gibi ortak kalıtsal özelliklerine sahiptirler. Yine de bu ikiz kardeşler tıpatıp birbirlerine benzemeyebilirler; rahim içi dönemde gelişimleri farklı olabileceği gibi, yaşları ilerledikçe beslenme ve diğer çevresel etkenlerin özellikleriyle tek yumurta ikizlerinin benzerlikleri daha da belirgin bir şekilde ortadan kalkabilir.

Çoğul gebelik tanısı ne zaman konur?

Çoğul gebeliklerin tanısı ultrason değerlendirmesi ile rahatlıkla konulabilir. Ancak erken gebelik haftalarında birden çok olan gebelik keseleri görülemeyebilir ya da gözden kaçırılabilir. Tüm hamilelik boyunca çoğul gebeliğin takibi tekil gebeliğe göre farklılıklar gösterir. Özellikle hamileliğin ikinci yarısından itibaren doğum uzmanlarının hemen hepsi iki haftalık günlük aralıklarla takip önerirler. Sık aralıklarla takibin en büyük kazancı çoğul gebeliklerde ortaya çıkması muhtemel başta erken doğum tehdidi olmak üzere tüm risklerin erken tanınmasıdır.

İkiz gebelik ve doğum

İkiz gebelik mevcudiyetinde hamileliğin sonlandırılması için direkt olarak sezaryen öneren doğum uzmanları olabileceği gibi, bazı koşullar yerine geldiğinde vajinal doğumu denemek isteyenler da vardır. Üçüz ve daha fazlası için sezaryen ortak görüş olmakla ikiz gebelikte vajinal doğum ihtimali olup olmadığını belirleyen en önemli iki faktör anne adayının kemik yapısının uygunluğu ve bebeklerin rahim içindeki duruş şeklidir. İkizlerde en sık görülen duruş şekli her iki bebeğin de baş aşağı pozisyonda olmalarıdır ve bu durumda vajinal doğum mümkündür. Eğer ilk bebek ters (makat) duruyorsa vajinal doğum ihtimali yoktur. İlk bebeğin baş aşağı, diğerinin ters (makat) durduğunda sezaryen önerilebileceği gibi, ilk bebek doğduktan sonra doğum uzmanının vajinadan rahim içine ulaşarak bebeği ayaklarından yakalayıp ikinci bebeği doğurtması sağlanabilir.