ARA
Dış gebelik, tıp literatüründe ‘’Ektopik Gebelik ‘’ veya ‘’Ekstra Uterin Gebelik ‘’ de denilen durumdur. Birinci trimestr denilen ilk üç ay gebelikleriyle ilişkili ölümlerin en önemli sebebi ve gebelikle ilgili tüm ölümlerin yüzde 9’undan sorumludur. Gebeliğin, endometrium denilen bebek için hazırlanmış olağan yeri dışına yerleşmesi demektir. Kadın hastalıkları ve doğum dalında görülen hastalıkların adeta maskarasıdır. Öyle kılıktan kılığa girer, kendisini öyle saklar ve diğer hastalık belirtilerini öyle taklit eder ki teşhis edilmesi zorlaşabilir. Teşhis edilemediğinde veya teşhisinde gecikme yaşandığında, kişiyi hayati tehlikeyle karşı karşıya bırakabilir. Bu tehlikenin sebebi, dış gebeliğin yerleşim yerinin embriyonun gelişimi için uygun olmamasına bağlı olarak, büyüyen embriyonun organ hasarına ve iç kanamaya sebep olmasıdır.
Görülme sıklığı nedir?
İstatistiksel verilere göre göre dış gebelik görülme sıklığı giderek artmaktadır. ABD ‘de 40 gebelikten 1’inin dış gebelik olduğu yani prevalansın 25/1000 olduğu kaydedilmiştir. Her ne kadar dış gebelik görülme olasılıkları artsa da paralel olarak teşhis yöntemlerinin artması ve tedavi imkanlarının gelişmesiyle potansiyel tehlike olasılığı biraz daha azalmıştır.
Dış gebelik en sık hangi organlarda görülür?
Dış gebelik, yüzde 98 olarak Fallop tüpleri denilen halk arasında tüp olarak bilinen yumurta ve spermin birleşmesini sağlayan kanallarda görülür. Fallop tüpü dışında dış gebeliğin yerleşim yerleri; serviks denilen rahim ağzı bölümü ve kornu denilen rahimin tüplerle birleşme bölümü, yumurtalıklar ve karın boşluğudur.
Sebepleri nelerdir?
Geçirilmiş enfeksiyon veya ameliyatlar ile ile Fallop tüplerinin hasarlanması, spiral kullanılması, daha önce dış gebelik geçirilmesi, sigara kullanımı, doğumsal nedenler, kısırlık tedavisi gibi durumlarda dış gebelik olasılıklarının arttığı bildirilmiştir.
Dış gebelik ne gibi bulgular verir?
Maalesef dış gebelik için özel bir bulgu yoktur ve pek çok hastalığa benzer şekilde kendini gösterebilir. Kasıklarda veya karnın herhangi bir bölgesinde aralıklı veya sürekli bir şekilde ağrı olabilir. Daha çok leke tarzında olabileceği gibi bir adet gecikmesinin ardından kanama olabilir. Baygınlık, baş dönmesi, göz kararması vakaların yarısında iç kanamaya bağlı olarak görülebilir. Gebeliğe ait diğer belirtiler olabilir.
Dış gebelik tanısı nasıl koyulur?
Seri halde yapılan betaHCG tetkikleri, vajinal ultrasonografi incelemesi teşhiste en çok kullanılan yöntemlerdir. Bazen kürtaj işlemiyle rahimden alınan materyalin incelenmesi veya kapalı ameliyat denilen laparaskopik ameliyat tekniğinin kullanılması da gerekebilmektedir.
Tanı koymaya çalışırken normal veya anormal rahim içi gebeliği, yumurtalık kist patlaması, fallop tüpü iltihapları, apendisit gibi durumlarla da ayırımının yapılması gerekmektedir.
Dış gebeliğin tedavisi nasıl yapılır?
Dış gebelik tedavisinde ana yöntem ameliyatla dış gebelik olan bölgenin alınmasıdır. En çok salpenjektomi adı verilen fallop tüpünün kapalı teknikle laparaskopik veya açık teknikle laparaotomi ile alınması söz konusudur. Bazı seçilmiş vakalarda ameliyat sırasında salpingostomi şeklinde Fallop tüpünün alınmadığı koruyucu cerrahi de yapılabilmektedir. Yine erken dönemde tanısı konulmuş dış gebeliklerde metotreksat adı verilen kemoterapötik bir ilaç da kullanılabilmektedir.
