ARA
Folik asit suda çözülebilen bir B9 vitamini formudur. Tüm genetik materyalin bir bölümünü oluşturan nükleik asidin yapımında anahtar bir bileşendir. B12 vitamini benzeri kompleks bir B vitaminidir. B9 vitamini ve formları, daha fazla kırmızı kan hücresi oluşturma, işitme kaybını önleme ve bebeklerin beyin sağlığını koruma gibi önemli fonksiyonları yerine getirir. Bu makale, folik asidin işlevlerini, ayrıca nerede bulunacağını ve folik asit eksikliğinin etkilerini inceleyecektir.
Folik Asit Nedir?
Folik asit (Folat), beyin ve omurga doğum kusurları riskini azaltmak için gebelik sırasında önemlidir. Başlıca koyu yeşil yapraklı sebzelerde, fasulye, bezelye ve yemiş çeşitlerinde bulunur. Folik asit zengini meyveler; portakal, limon, muz, kavun ve çilektir. Folatın sentetik şekli folik asittir. Prenatal vitaminlerin vazgeçilmez bir bileşenidir ve tahıllar ve makarnalar gibi pek çok kuvvetlendirilmiş gıdalarda bulunur.
Folat veya folik asit bakımından zayıf gıdalar bulunan bir beslenme alışkanlığı, folik asit eksikliğine neden olabilir. Folik asit eksikliği çölyak hastalığı gibi ince bağırsağın gıdalardan besin maddelerini emmesine engel olan (malabsorpsiyon sendromları) hastalarda da görülebilir. Yetişkinler için önerilen günlük folat miktarı 400 mikrogram (mcg) 'dır. Gebelik planlayan veya gebe kalabilecek erişkin kadınların günde 400 ila 800 mcg folik asit alması önerilir.
Folik Asit Neden Önemlidir?
B9 vitamini hem folat hem de folik asit içerir ve vücudun çeşitli işlevleri için önemlidir. British Dietetic Association (BDA) 'ya göre, folik asit, alyuvarların yapılması için hayati önem taşıyor, bunun yanı sıra aşağıdaki durumlarda da rol oynar:
· DNA ve RNA'nın sentezi ve onarımı yapar
· Hızlı hücre bölünmesine ve büyümesine yardım eder
· Kanıtlar karışık olmasına ve daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyulmasına rağmen, beyin sağlığını geliştirir
· Yaşa bağlı işitme kaybı riskini ortadan kaldırır
Hamile olan kadınlar için yeterli folik asit tüketmeleri özellikle önemlidir. Bu, fetusun beyni veya omurgasının spinal bifida ve anensefali gibi nöral tüp defektleri dahil olmak üzere büyük konjenital deformitelerini geliştirmesini önlemeye yardımcı olur. Hamile kalmayı planlayan kadınlar, bu durumların gelişme riskini azaltmak için gebelik öncesi tam bir yıl boyunca folik asit takviyeleri almalıdır. Folik asidin çeşitli koşullarda da koruyucu bir rol oynadığı düşünülmektedir. Bu çeşitli koşullar aşağıdadır:
Otizm
Yakın tarihli bir çalışmada folik asit eksikliği otizme bağlandı. Araştırmacılar şu sonuca varmışlardır: "Perikonsepsiyonel folik asit [gebe kalma öncesi ve gebeliğin erken dönemlerinde] verimsiz folik asit metabolizması olanlarda otizm spektrumu bozukluğu riskini azaltabilir." Bağlantıyı doğrulamak için daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.
Yarık Dudak ve Damak
2014'te yapılan bir literatür taraması, folik asit takviyesinin yarık damak oluşma riskini azaltabileceği sonucuna vardı.
Romatoid Artrit
Folik asit sıklıkla romatoid artrit için bir metotreksat reçetesini desteklemek için kullanılır.
Metotreksat bu durum için etkili bir ilaçtır. Bununla birlikte, bu durumda folatın vücutta eksildiği de bilinmektedir. Bu, ilacı kullanan kişilerin yüzde 20 ila 65'inde gastrointestinal semptomlara neden olabilir.
Fakat, folik asit takviyelerinin metotreksatın gastrointestinal yan etkilerini yüzde 79 azalttığı gösterilmiştir. Ne kadar almanız gerektiği ve ne sıklıkta alınacağıu hakkında öneriler için bir doktorla konuşun. Sıklıkla günde 1 miligram (mg) reçete edilir.
Kimler Ne Kadar Folik Asit Takviyesi Almalıdır?
Yeni doğan bebeklerde deformite ve ölümün önlenmesine odaklanan bir araştırma kuruluşu Mart ayına göre, hamile olan veya hamile kalmayı planlayan tüm kadınlar daha fazla folik asit tüketmeli şeklinde açıklama yaptı. Ayrıca gebe kalmadan önce ve gebe kalışı izleyen ilk 4 hafta boyunca kadınların folik asit almaları önerilir. Hamile kalabilecek her kadın günlük folik asit takviyeleri almalıdır. 14 yaş üstü kadınlar günde 400 mikrogram (mcg) almalı ve gebelik sırasında bu miktar 600 mcg'ye çıkmalıdır. Kadınlar emzirirken günlük 500 mcg alım yapmalıdır.
PLOS Tıp İnternet Dergisi, 2009 yılında, gebe kalmadan önce en az 12 ay folik asit takviyeleri alan kadınların prematüre bebek sahibi olma riskini yüzde 50'nin üzerinde düşürebileceğini yazdı. Araştırmacılar: "Prekonsepsiyonel folat takviyesi erken spontan preterm doğum insidansında % 50 ila 70 azalma ile ilişkilidir." şeklinde açıklama yaptılar. Folik asit, rahimdeki omurilik büyümesi için gereklidir. Anne olmayı bekleyen bir kadın bebeğinin gelişiminin en erken dönemlerinde yeterli folik asit tüketmesi önemlidir. Bunun nedeni, spinal kordun rahim içindeki ilk oluşumlarından biri olmasıdır.
Folik Asit İçeren Doğal Besinler
Koyu yeşil yapraklı sebzeler folik asit için iyi kaynaklardır. Isıya maruz kaldıklarında folik asit içeriği önemli ölçüde düşebileceğinden bu sebzeleri aşırı derecede pişirmemeye özen gösterin. Aşağıdaki gıdaların folik asit bakımından zengin olduğu bilinmektedir:
· Kuşkonmaz
· Ekmek mayası
· Brokoli
· Brüksel lahanası
· Lahana
· Karnabahar
· Yumurta sarısı
· Fırın patates
· Böbrek
· Mercimek
· Karaciğer (anne adayları hamilelik sırasında tüketmemelidir)
· Birçok meyve, özellikle papaya ve kivi
· Süt
· Portakal
· Yaban Havuçları
· Bezelye
· Ispanak
· Ay çekirdeği
Takviyeler yerine doğal besin kaynaklarından vitamin almak her zaman daha iyidir. Bu yiyecek seçeneklerini araştırın ve diyetinizde uygulayın.
Folik Asit Eksikliği
Folik asit eksikliği, vücutta yeterli folat veya folik asit olmadığında ortaya çıkar. Anemi ve konjenital deformitelerin yanı sıra folik asit eksikliği de dahil olmak üzere diğer sağlık sorunlarına neden olabilir:
· Klinik depresyon gelişme riski yüksektir
· Hafıza ve beyin fonksiyonlarıyla ilgili olası problemler oluşabilir
· Potansiyel olarak gelişen alerjik hastalık riski yüksektir
· Düşük potasyumla birlikte, kemik yoğunluğu riski yüksektir
Folik Asit Eksikliğine Bağlı Anemi
Bireyler yeterli folik asit tüketmiyorsa folik asit eksikliği anemisi geliştirebilirler. Folat, kırmızı kan hücrelerini üretmek ve korumak için önemliyken, yetersiz seviyeleri, vücuda sağlıklı bir oksijen seviyesi sağlamak için yeterli kırmızı kan hücresi olmadığı anlamına gelebilir.
Bu durum, daha yüksek miktarlarda folat gerektiren ve gebe ve emziren kadınlar gibi takviyeleri almayan insanlarda görülebilir. Folik asit eksikliğine bağlı anemi, orak hücreli anemi gibi temel koşulları olan kişilerde görülebilir. Ayrıca, folat emilimini etkileyen koşulları olan kişileri de etkileyebilir. Alkolün kötüye kullanımı veya böbrek hastalığı, vücudun folatı etkili bir şekilde emme yetisini azaltabilir.
Romatoid artrit, kanser ve nöbetleri tedavi etmek için kullanılan ilaçlar gibi bazı ilaçlar folik asit eksikliğine bağlı anemi riskini artırabilir. Folik asit eksikliği hastalığının belirtileri ve belirtileri şunları içerir:
· Yorgunluk
· Zayıf hissetmek
· Ağız çevresinde yaralar
· Hafıza ve biliş güçlükleri
· Sinirli ruh hali
· İştah kaybı
· Kilo kaybı
Folik asit eksikliğine bağlı anemisi olan insanlara günlük kullanım için folik asit hapları verilir. Folat seviyeleri normale döndükten sonra, vücut normal fonksiyona izin verecek kadar kan hücresi üretebilir.
Kaynak:
