Polikistik over sendromu (PCOS), her 15 kadından 1'inde görülen yaygın bir hormon dengesizliğidir. 11 yaşından küçük kızlarda bile görülebilir. “Polikistik over” terimi, yumurtalıklarda çok sayıda küçük kist veya küçük keseler olduğu anlamına gelir. PCOS zararlı değildir ve alınması gerekmez.
Polikistik Over Sendromunun belirtileri nelerdir?
Bazı ortak belirtileri şunlardır:
-Adet dönemlerinde sorunlar; adet düzensizliği, yoğun ve ağrılı adet görmek ya da adet görmemek
-Pelvik ağrı
-Yüzde veya vücudun diğer kısımlarında “hirsutizm” denilen ekstra tüylenme
-Akne
-Kilo alma veya kilo verme konusunda sıkıntı
-Cildin bazı bölgelerinde koyulaşma veya kalınlaşma
Yukarıdaki belirtilerden bazılarına sahipseniz, PCOS'unuz olabilir. Ayrıca bu belirtilerden birine veya daha fazlasına sahip olmanızın başka sebepleri de olabilir. Nedeni öğrenmek için bir doktora görünmelisiniz.
Polikistik Over Sendromu neden olur?
Kimse PCOS'un tam nedenini bilmiyor. Semptomlarının çoğunun hormonlarla veya doğal vücut kimyasallarıyla ilgili sorunlardan geldiğini biliyoruz. PCOS'lu birçok kişide, çok fazla insülin bulunur ve insülin yiyeceğe enerji kazandırmaya yardımcı olan bir hormondur. Ekstra insülin, boyun, diz ve dirsek gibi bölgelerin koyulaşmasına neden olabilir.
Polikistik over sendromlu kadınlarda, ekstra androjen hormunu bulunur. Androjen erkek hormonu olarak düşünülse de kadınlarda da vardır. Ekstra androjen; akne, vücutta kıllanma, kilo alımı, adet düzensizliği ve diğer PCOS semptomlarına yol açabilir.
PCOS'u teşhis etmek için hangi testler kullanılır?
PCOS'unuz olabileceğini düşünüyorsanız, kadın hastalıkları dalında uzman bir doktora görünmelisiniz. Doktorunuz:
-Adet döngünüz ve genel sağlığınız hakkında sorular sorar.
-Ailenizdeki diğer kişilerin benzer semptomları olup olmadığını anlamaya çalışır.
-Cildinizi kontrol eder, vücut kitle indeksinizi ve bel ölçünüzü alır.
-Genel fizik muayene yapar.
-Üreme sisteminizin incelenmesi için gerekli testler isteyebilir.
-Hormon seviyenizi ve kan şekeri seviyenizi kontrol etmek için kan testi ister.
PCOS çocuk sahibi olma yeteneğini etkiler mi?
PCOS doğurganlık ile ilgili sorunlara neden olabilir ancak bu sorunlar genellikle tedavi edilebilir. Tedaviler arasında, insülin seviyenizi düşürecek ve her ay yumurtlamanıza yardımcı olacak ilaçlar bulunur. Gelecekte hamile kalma konusunda endişeleriniz varsa, doktorunuzla konuşun.
Polikistik Over Sendromu ile ilgili diğer komplikasyonlar nelerdir?
PCOS'unuz varsa, aşağıdaki sağlık sorunları için daha yüksek risk altında olabilirsiniz:
-Diyabet
-Yüksek kolestorol
-Yüksek tansiyon
-Kalp hastalığı
-Adet düzensizliği uzun vadede, endometriyumun veya uterus astarının kalınlaşması sonucunda kansere yol açabilir.
PCOS semptomlarının erken yaşta kontrol altına alınması, bu risklerin azaltılmasına yardımcı olabilir.
Tedavi Seçenekleri Nelerdir?
PCOS için bir tedavi yöntemi yoktur. PCOS ile başa çıkmak için yaşam tarzınızda değişiklikler yapmanız gerekir. PCOS varsa, sağlıklı beslenmeli ve aktif kalmalısınız. Aşırı kiloluysanız, kilo vermek semptomların azalmasına yardımcı olabilir ve PCOS ile ilişkili sağlık risklerini azaltabilir. Ayrıca, sigara içmemeli ya da sigaraya başlamamalısınız.
Doğum kontrol hapları PCOS için çok yaygın bir tedavi şeklidir:
-PCOS’a bağlı hormon dengesizliğini düzeltir.
-Akne ve saç dökülmesine neden olan erkek hormonlarının seviyesini azaltır.
-Adet dönemlerini düzenler.
-Endometriyum kanseri riskini azaltır.
Metformin, adet düzensizliğine ve diğer PCOS sorunlarına yardımcı olabilecek başka bir ilaçtır. Metformin genellikle diyabet tedavisine yardımcı olmak için kullanılır ve kan şekerini normal seviyelerde tutar.