ARA
‘Zaten düşecek, neden uğraşalım?’
Klinikte çocuk diş hekimi olarak ebeveynlerden en sık duyduğum bu cümle, çocuk ağız ve diş sağlığındaki en yaygın yanlış kanılardan biri.
Evet, süt dişleri geçicidir ama geçici oldukları süre boyunca çok önemli görevleri vardır.
Süt dişleri yalnızca çiğnemeye yardımcı olmaz; konuşmanın doğru gelişmesi, estetik görünüm, çocuğun özgüveni ve alttan gelecek daimi dişler için doğru yerin korunması açısından da büyük önem taşır.
3 yaş civarı çocuklarda 20 tane süt dişi bulunur ve bu dişler 5–12 yaş arasında sırayla değişir. Bu nedenle bir süt dişinin ‘nasıl olsa düşecek’ düşüncesiyle erken çekilmesi, çocuğun ilerideki diş ve çene gelişimini olumsuz etkileyebilir. Erken çekilen bir süt dişinin boşluğu korunmazsa komşu dişler bu alana doğru kayabilir; bu durum daimi dişlerin çıkışını engelleyebilir ve yer darlığı ile çapraşıklık gibi ortodontik sorunlara zemin hazırlayabilir.
Günümüzde çocukların sıkça tükettiği paketli, yapışkan ve şeker içeren besinler diş çürüklerini çok hızlı ilerletebiliyor. Düzenli diş fırçalama alışkanlığı da yoksa çürük çok kısa sürede derinleşerek dişin içindeki sinir dokusuna ulaşabiliyor.
Bu durumda çocuklarda, ağrı, soğuk–sıcak hassasiyeti ve gece uykudan uyandıran zonklamalar gibi şikayetler görülebiliyor. Böyle bir durumda dişi çekmek yerine kanal tedavisi ile dişi ağızda tutmayı denemek çoğu zaman en doğru yaklaşım bizim için.
Süt dişlerinde kanal tedavisi, yetişkinlerde uygulanan yönteme aslında oldukça benzer.
Önce çürüklü dokular ve sinir dokusu temizlenir; ardından süt dişlerinin kök yapısına uygun, biyolojik ve çocuk dostu özel dolgu materyalleri kullanılarak kanal boşluğu doldurulur.
Bu sayede diş ağızda kalmaya devam eder, çiğneme fonksiyonunu sürdürür ve alttaki daimi diş için yer tutmayı başarır.
Günümüzde kullandığımız dijital anestezi sayesinde çocuklar neredeyse iğne görüntüsü görmeden ve hissetmeden, konforlu ve ağrısız bir kanal tedavisi geçirebilmektedir.
Doğru yaklaşım, sabırlı iletişim ve çocuklara özel tekniklerle işlem süreci genellikle oldukça rahat ilerler.
Süt dişleri küçük görünse de etkileri büyüktür. Her süt dişi, çocuğun çene gelişimi, konuşması, beslenmesi ve daimi dişlerinin sağlıklı sıralanması için çok önemlidir. Bu nedenle ‘nasıl olsa düşecek’ diyerek süt dişinin ihmal edilmesi, ileride çok daha büyük sorunlara yol açabilir.
Doğru zamanda yapılan küçük bir müdahale, çocuğun gelecekte karşılaşabileceği büyük ortodontik ve fonksiyonel problemlerin önüne geçer. Bu yüzden süt dişlerinde ağrı, hassasiyet veya çürük fark edildiğinde gecikmeden bir çocuk diş hekimine başvurmak en doğrusudur.
