Çocuk gelişiminde beslenme, büyüme ve gelişme için oldukça önemlidir. Ebeveynlerin de en büyük kaygısı beslenme konusu olarak yerini almıştır. Fiziksel gelişim kaygısı, anne karnında başlayıp doğumun ilk anlarında ilk sorulan soru olarak: Boyu kaç? Kaç Kilo Doğdu? Şeklinde karşımıza çıkmaktadır. Bunlar aslında bizlere nesiller arası aktarılan kültürel miraslardır; yani “şişman çocuk sağlıklı çocuk” meselesidir. Oysaki beslenme bir ihtiyaçtır, yemeği zorla yedirmek baskıcı bir tutum sergilemek ya da bebeğin yemeği reddettiği zamanlar kaygılanmak yerine, ihtiyaç oluştuğunda gidermek en doğrusudur.
Baskıyla besleme yeme bozukluğuyla sonuçlanabilir
Ebeveynler bebeklerin ve çocukların fiziksel gelişimi kadar, zihinsel, duygusal ve sosyal gelişimleri konusunda da endişeli olmalıdırlar. Örneğin bebeklik döneminde meme emme fiziksel gelişiminden daha çok anneyle kurulan bağ açısından bebeğin duygusal gelişimine yapılan en büyük yatırımlardan birisidir. Bebeğin tüm gelişim alanları birbiriyle ilişkilidir. Yemekle ilgili baskıcı bir tutum bebeğin dış dünyaya olan güvenini sarsabilir, güvenli bağlanmaya engel olabilir, anneyle bağını zedeleyebilir ve dolayısıyla bir kısır döngü şeklinde psikolojisiyle ilgili hasarlar bırakarak yeme bozukluğuna neden olabilir. Özellikle 0-3 yaş döneminde beslenme sadece karın doyurma değil, bağ kurma amaçlıdır.
Bu konuyla ilgili bir anaokulu çıkışında rastladığım sahneyi paylaşmak isterim. Çocukların çıkış saati ve ebeveynleri öğretmenlerinden çocukları teslim alıyor ve hiç abartısız 10 anneden 7 tanesi “merhaba nasılsınız” dedikten sonra “ Bugün ne yedi?” diye soruyor! İşte en büyük hata burada başlıyor. Bugün ne yedinden daha önemli meseleler var. Mesela bugün arkadaşlarıyla nasıl ilişkiler kurdu? Grup çalışmalarına dahil oldu mu? Yaratıcılık konusunda ne durumdaydı? Duygularını paylaşabilen bir çocuk mu? Hiç oyun kurdu mu? Atılgan mıydı? İşte bu süreçler her yaş döneminde kendini farklı yollarla gösteriyor. Bu yüzden ebeveynler daha bilinçli olmalı ve bebeklik döneminde beslenme süreçlerinde aşağıdaki 10 önemli noktaya dikkat etmeliler.
Bebekleri Beslerken Yapılmaması Gereken 10 Şey
1. Emzirme döneminde bebeği nasıl tuttuğunuz çok önemli; eğer kaygılı, güvensiz ve huzursuz tutarsanız bunu hissedecektir ve kurduğunuz bağ etkilenecektir.
2. TV karşısında asla yemek yedirmeyin.
3. Yemek bitmeden bebeğinizin ağzını silmeyin.
4. Bebeğinizi uykudayken beslemeyin.
5. Mümkün olduğunca yemek saatlerinde size katılmasına izin verin. Yemek yerken zevk almanıza tanık olacaktır ve en önemli öğrenme yollarından biri olan model olarak öğrenme gerçekleşecektir.
6. Israrcı davranmayın! Zorlamalar her zaman stres yaratır ve yeme problemlerine yol açar.
7. Hadi, çabuk, acele et, hemen bitir gibi sözlerle aceleci davranmayın. Çocuğun yemekten tat almasını engellersiniz. Sakin ve huzurlu bir ortamda yavaş yavaş yerse bu tadı alacaktır.
8. Biberon veya meme emzirirken başka şeylere odaklanmayın, tek odak noktanızın o olmasına özen gösterin.
9. Kıyaslamalar yapmayın! Her bebek farklı beslenme tarzlarına sahiptir.
10. "Eğer yemek yersen sana şunu alacağım" gibi pazarlıklara girmeyin. Yemek sonrasında ödül ve ceza yöntemini asla kullanmayın.