Tabii ki birdenbire çocuğunuza sorumluluk devredip hemen bununla başa çıkmayı bilmesini bekleyemezsiniz. Kişisel sorumluluğu öğretmek mümkün olduğu kadar erken, yani bebeklik döneminde başlamalıdır. Ona evin işlerine yardım etme fırsatı verin ve çocuğunuzun düzenli olarak ev işleri yapmanın olumsuz bir yük olmadığını görmesi için olumlu ve güler yüzlü bir örnek olun.
Tamamlanması gereken görevlerin çocukların yaşına göre uyarlanması da özellikle önemlidir. Çocukların her yaşta kendi başlarına yapabileceklerine dair birkaç örnek vermek gerekirse…
Anaokulu çocuğu (yaklaşık 4-6 yaş)
*Masa hazırlama ve temizleme
*Temiz çamaşırları katlamak
*Oyuncakları temizlemek
*Bağımsız olarak tuvalete gitmek
*Kirli çamaşırları çamaşır sepetine koymak
*Alışverişten sonra yiyecekleri taşımaya yardım etmek
Okul çocuğu (yaklaşık 7-12 yaş)
*Kendi odasını toplamamak
*Yatağı düzeltmek
*Küçük market alışverişleri yapmak
*Bulaşıkları yıkama/kurutma
*Bulaşık makinesini doldurma/boşaltma
*Çöp torbasını çıkarma
*Kendi odasını temizleme, süpürme
*Evcil hayvanla ilgilenme
*Kahvaltı hazırlama
Çocuğunuzun görevini açıklayın ve ona bunu nasıl doğru yapacağını gösterin. Bununla birlikte, çocukların belirli görevleri tamamlamak için daha fazla zamana ihtiyacı olduğunu unutmayın. Ayrıca çocuğunuzun görevini yapmak veya eleştirmek için dürtülerle hareket etmek yerine sabırlı olun.
Eğitim sırasında ‘biz’ kelimesi çok önemlidir. Çocukların, birliktelik duygusuna sahip olduklarında görevleri takip etme olasılıkları çok daha yüksektir. Bu şekilde, çocuklarla birlikte yemek sofrasını kurmayı ve yeniden düzenlemeyi düzenli hale getirebilirsiniz. Rutinler özellikle çocukların gelişimi için önemlidir. Bu nedenle, sabahları hazırlanmak gibi görevler de düzenli ve aynı sırayla tamamlanmalıdır.
Ebeveynler için önemli bir ilke de şu olmalıdır: Önce çalışın, sonra oynayın. Bununla birlikte, bu zevkin bir ödül olarak değil, tamamlanan görevin bir sonucu olarak geldiğini unutmayın. Örneğin, sabah tuvaleti başarıyla tamamlandıysa, çocuğunuzun oyun oynayacak zamanı olur demektir. Çamaşırları sizinle birlikte kurutma makinesine koyduktan sonra, oyun parkını ziyaret etmenin önünde hiçbir engel yoktur. Bu, çocuğunuzu ödüllendirmenin dolaylı bir yoludur, ancak tamamladığı her görev için bir ödül talep etmeyecektir.
Tamamlanan görevleri övün ve taleplerinizi çocuğunuzun yeteneklerine göre ayarlayın. Tabak, bulaşık makinesinde eğri ise, bunu fark ettirmeden düzeltin. Sürekli nasihat etmekten daha kötü bir şey yoktur. Bu bir yandan özgüveni azaltırken diğer yandan gerçek bir motivasyon katilidir.
Küçük yarışmalar da insanları yardım etmeye motive edebilir. En iyi ‘temizlik canavarı’ kim?.. Tamamlanan her görev için puanlarla bir olimpiyat düzenleyin. Kazanan, tatlıyı veya akşam aile filmini seçebilir.
Görevlerin rutin hale gelmesi ve çocuğunuzun sorumluluk alması biraz zaman alabilir.