ARA
Bosna Hersek’in başkenti Saraybosna’nın eski şehir bölgesindeki dini yapılar, Osmanlı döneminden kalma çarşılar ve Avusturya-Macaristan mimarisinden izler taşıyan tarihi yapılar; ülkedeki Doğu Batı sentezinin en güzel halini yansıtıyor. Osmanlı döneminde canlı şehir hayatı sebebiyle ‘Kuzey’in Şam’ı’ olarak alınan ülke, günümüzde de bu özelliğini koruyor. Ülkenin doğal güzellikleri de büyüleyici; dağlar, ormanlar ve kristal berraklığında nehirler adeta bir doğa harikası.
Dokunaklı bir geçmişe sahip olan ülke, savaşların acı hatıralarını taşımakla birlikte; aynı zamanda barış, dayanışma ve umudun da sembolü olmayı başarıyor.
İstanbul-Saraybosna arası uçak yolculuğu 1 saat 50 dakika sürüyor. Saraybosna Uluslararası Havalimanı şehir merkezine 10 km uzaklıkta yer alıyor. Havalimanından şehir merkezine ulaşmak için otobüs, taksi ya da özel transfer kullanabilir veya araç kiralayabilirsiniz. Centrotrans Eurolines tarafından işletilen ekspres otobüsler havalimanının çıkış kapısından kalkıyor ve bu otobüslerle yaklaşık 30 dakikada şehir merkezine ulaşılabiliyor. Bununla birlikte daha ekonomik bir ulaşım için troleybüs adı verilen halk otobüslerini de kullanabilirsiniz. Ancak troleybüsleri kullanarak şehir merkezine ulaşmak için havalimanından 10 dakika yürümeniz gerekiyor. 103 veya 31E numaralı troleybüslerle şehir merkezine yolculuk yaklaşık 40 dakika sürüyor.
Bosna Hersek, Türk vatandaşlarına vize uygulamayan ülkeler arasında yer alıyor. İki ülke arasındaki vize muafiyeti uygulaması sebebiyle Türkiye ve Bosna Hersek vatandaşları, birbirlerinin ülkesine 180 gün içinde 90 günü aşmayacak şekilde vize almadan, yalnızca pasaportlarıyla seyahat edebiliyor.
Güneydoğu Avrupa’nın Balkan yarımadasında yer alan Bosna Hersek, dağlık ve ormanlık bir coğrafyaya sahip. Ülke genelinde karasal iklim hakim, dolayısıyla Bosna Hersek’te yaz ayları sıcak ve kurak, kış ayları soğuk ve kar yağışlı geçiyor. Ülkeyi ziyaret etmek için ilkbahar ve sonbahar aylarını tercih etmeniz doğru bir karar olacaktır.
Saraybosna’ya ilk defa gidiyorsanız ve kısıtlı zamanınız varsa, şehrin görülmesi gereken yerlerinin yoğunlukta olduğu Başçarşı bölgesinde konaklayabilirsiniz. Böylelikle hem her yeri yürüyerek gezebilirsiniz, hem şehrin tarihi dokusunu hissedebilirsiniz, hem de popüler yeme içme mekanlarına hızlıca ulaşabilirsiniz. Saraybosna’da Başçarşı dışında konaklama yapabileceğiniz başlıca bölgeler ise şu şekilde sıralanabilir:
Marijin Dvor: Başçarşı’ya 2 km uzaklıkta yer alan Marijin Dvor şehrin yeni merkezi konumunda. İş merkezlerinin yoğunlukta olduğu ve lüks otellerin bulunduğu oldukça canlı bir bölge.
Novi Grad: Saraybosna'nın modern ve gelişen bir bölgesi olan Novi Grad, alışveriş merkezleri ve popüler restoranları ile ünlü. Bölgede genellikle orta ve üst gelir gruplarına hitap eden konaklama seçenekleri bulunuyor.
Vratnik: Saraybosna'nın tarihi surlarının bulunduğu bölge olan Vratnik, tarihi dokusunu koruyan dar sokakları ve geleneksel evleriyle dikkat çekiyor. Burada genellikle butik oteller ve otantik konukevlerinde konaklama yapmayı sevenlerdenseniz bu bölge tam size göre.
Balkanların hüzünlü şehri Saraybosna’da görülmesi gereken yerler birbirine oldukça yakın. Şehri keşfetmek için Saraybosna seyahatinize iki tam gün ayırmanız yeterli olacaktır. Seyahat planınıza Mostar’ı da dahil etmek istiyorsanız; ki Mostar’sız bir Saraybosna seyahati eksik kalacaktır, bir tam gün de Mostar’a ayırmalısınız.
Saraybosna’da görülmesi gereken başlıca yerler şu şekilde listelenebilir:
Başçarşı: Saraybosna'nın tarihi çarşısı; Osmanlı döneminden kalma dükkanlar, kafeler ve restoranlarla dolu. Başçarşı, şehrin canlı atmosferini yaşamak ve geleneksel Bosna lezzetlerini deneyimlemek için ideal bir nokta. Kendinizi Edirne ya da Bursa’yı ziyaret ediyormuş gibi hissetmeniz kuvvetle muhtemel.
Gazi Hüsrev Bey Camii: 16. yüzyılda inşa edilen ve Bosna Hersek’teki en büyük cami olan Gazi Hüsrev Bey Camii, Osmanlı dönemi İslam mimarisinin önemli örneklerinden biri olarak kabul ediliyor.
Ferhad Paşa Camii: Osmanlı mimarisi ile tasarlanmış olan camii, 1579 yılında Bosna Sancak Bey’i Ferhad Paşa’nın isteği üzerine Mimar Sinan’ın öğrencisi tarafından inşa edilmiş.
Saraybosna Umut Tüneli: II. Dünya Savaşı sırasında inşa edilen ve Saraybosna'nın kuşatması sırasında hayati öneme sahip olan bu tünel, şehrin tarihini ve savaş dönemini anlamak için ziyaret etmeniz gereken yerlerden biri. 1992-1995 yılları arasında yaşanan savaş sırasında; gıda, insani yardım ve cephanenin şehre ulaştırılması için kullanılan tünel; 1 metre genişliğinde, 160 santimetre yüksekliğinde ve 800 metre uzunluğunda.
Brusa Bedesteni: 1551 yılında ipek satmak için kurulan çarşı, Rüstem Paşa’nın isteği üzerine inşa edilmiş ve Bursa’da üretilen ipeklerin satılması için kullanılmış. Bedesten günümüzde Türk Çarşısı olarak biliniyor.
Latin Köprüsü: Saraybosna’dan geçen Miljacka Nehri üzerinde yer alan Latin Köprüsü, şehrin en eski köprülerinden biri. I. Dünya Savaşı’nın başlamasına neden olan Avusturya Arşidükü Ferdinand ve eşi 1914 yılında burada öldürülmüştü.
Bosna Hersek Ulusal Müzesi: Saraybosna’nın merkezinde yer alan Ulusal Müze’de, Bosna Hersek’in tarihi ve doğasıyla ilgili eserler sergileniyor.
Saraybosna Yahudi Müzesi: Bosna Hersek'teki Yahudi tarihini ve kültürünü tanıtmak amacıyla kurulan müze, Yahudilerin tarihini ve yaşamını anlatan ilginç detaylara sahip.
Saraybosna Surları: Osmanlı döneminden kalan ve şehri çevreleyen surlardan şehrin panoramik manzarasını izleyip bol bol fotoğraf çekebilirsiniz.
Sönmeyen Ateş Anıtı: II. Dünya Savaşı sırasında öldürülenler için yapılan Sönmeyen Ateş Anıtı, 6 Nisan 1946 yılında açılmış.
Mostar’ı keşfetmeye ise Neretva Nehri üzerinde yer alan Stari Most (Eski Köprü) ile başlamanız doğru bir karar olacaktır. Köprünün üzerinde bol bol fotoğraf çekebilir ve köprünün etrafındaki otantik kafelerde Bosna kahvenizi yudumlayabilirsiniz. Mostar’ın eski şehir bölgesinin Arnavut kaldırımlı sokaklarında yürüyebilir ve şirin dükkanlardan hediyelik eşyalar satın alabilirsiniz. Koski Mehmed Paşa Camii ve Mostar Köprüsü'nün manzarasını izleyebileceğiniz Karaçay Çarşısı’nı da listenize ekleyebilirsiniz.
Bosna Hersek’te gezilecek diğer önemli bölgeler ise şöyle sıralanabilir:
Blagaj: Mostar’ın yakınındaki bu kasaba, tarihi Blagaj Tekkesi ile ünlü. Bu tekke, Neretva Nehri'nin kenarında yer alıyor ve etkileyici bir manzaraya sahip.
Počitelj: Neretva Nehri vadisinde yer alan bu tarihi kasaba, Osmanlı döneminden kalma mimari özellikleriyle dikkat çekiyor.
Travnik: Osmanlı döneminden kalan birçok tarihi yapıya ev sahipliği yapan şehirde; İbrahim Paşa Medresesi, Osmanlı döneminden kalma eski şehir bölgesi ve Travnik Kalesi görülmeye değer yerler arasında bulunuyor.
Jajce: Bosna'nın Orta Çağ'dan kalma tarihi bir şehri olan Jajce; Pliva Şelalesi ve Jajce Kalesi ile dikkat çekmeyi başarıyor.
Boşnak mutfağı, 417 yıl Osmanlı himayesinde kaldığı için Türk mutfağıyla benzer izler taşıyor. Dolma, köfte, yoğurt, börek, baklava gibi lezzetleri hemen hemen benzer isimlerle Boşnak mutfağında bulmanız mümkün. Yeni tatlar denemeyi sevmiyorsanız ya da çocuklu seyahat planı yaptıysanız yeme içme konusunda Bosna Hersek’te asla zorlanmazsınız.
Ćevapi: Bosna'nın geleneksel yemeği olan cevapi, kıymadan yapılmış küçük köftelerin ızgarada kızartılmasıyla hazırlanıyor ve genellikle pide ekmek ve kuru soğan ile servis ediliyor. Saraybosna’da cevapi deneyebileceğiniz birçok popüler restoran bulunuyor. 1984 yılından beri hizmet veren, dekorasyonu ve otantik kıyafetli servis personeliyle dikkat çeken Cevabdzinica Petica Ferhatovic, Saraybosna’da en iyi cevapiyi yiyebileceğiniz oldukça popüler ve başarılı bir restoran.
Lonac: Bosna'nın geleneksel bir tencere yemeği olan lonac; et, sebze ve patateslerin kısık ateşte uzun süre pişirilmesiyle yapılıyor.
Bureg: Boşnak böreği olarak anılan bureg, Bosna Hersek’te oldukça popüler. Patatesli, ıspanaklı, peynirli ve kıymalı olarak hazırlanan buregler, istenirse üzerine yoğurt dökülerek de servis ediliyor. Özellikle kıymalı buregi yoğurtlu şekilde denemeden Bosna Hersek’ten kesinlikle dönmeyin. 1460 yılından beri hizmet veren tarihi mekan Buregdzinica, Bosna böreğini denemeniz için listenizin başında olması gereken yerlerden biri.
Begova çorbası: Osmanlı döneminden kalma bir çorba olan begova; et suyu, un ve krema ile hazırlanıyor ve özellikle kış aylarında oldukça fazla tüketiliyor.
Dolma Sahan: Türk mutfağının en iyi lezzetlerinden biri olan dolma, Bosna Hersek’te soğan, biber ve kabak dolması olarak hazırlanıyor ve isteğe göre üzerine yoğurt dökülerek servis ediliyor.
Punjena Pljeskavica: 300 gr etin içine kaymak konularak ızgarada pişirilmesiyle hazırlanan bu geleneksel lezzete hardal ve kuru soğan eşlik ediyor.
Klepe: Boşnak mantısı olarak tanımlanabilen klepe, yoğurt ve tereyağlı sos ile servis ediliyor.
Tufahije: Oldukça hafif ve lezzetli bir tatlı olan tufahije, elmanın içinin ceviz, tarçın ve krema ile doldurulmasıyla hazırlanıyor.
Türk mutfağının vazgeçilmezi Türk kahvesine çok benzeyen Bosna kahvesi ülkede çok sık tüketiliyor ve çok seviliyor. Özellikle Başçarşı’nın otantik kafelerinde Bosna kahvesinin tadına bakmalısınız. Saraybosna'da üretilen ve şehirde popüler bir bira markası olan Sarajevsko Pivo’yı serinletici ve hafif bir içecek olarak tercih edebilirsiniz. Balkanların en sevilen meyve şarabı rakija ise lokal ve lezzetli bir içecek olarak yemeklerinize eşlik edebilir.
İnsanlarının misafirperverliği, gezilecek yerlerin birbirine yakın oluşu, mutfağının bizim mutfağımızla benzerliği ve yeşil alanların fazlalığı ülkeyi çocuklu seyahat için uygun hale getiriyor. Saraybosna’da bebek arabanızı çok rahat kullanabilirsiniz ancak Mostar planınız varsa bebek arabası biraz zorlayabilir. Ülke yalnız gezginler için oldukça güvenliyken, partneriniz ve arkadaş grubunuzla ülkeyi keşfetmek de eğlenceli bir seçenek olabilir.
