ARA
Farklı süt alternatifleri giderek mutfağımızda daha sık yer almaya başladı. Kimimiz inek sütü proteinine intolerans gösteriyor, kimimiz sindirmekte zorlanıyor, kimimiz laktoz alerjisine sahipken, kimimiz şişkinlik ve ishal gibi sorunlar yaşayabiliyoruz. Aynı zamanda çocukluk döneminde de sıkça karşılaşıyoruz süt alerjisiyle. O nedenle farklı süt alternatifleriyle ilgili bilgi sahibi olmak oldukça önemli. İşte farklı sütler ve özellikleri…
İnek sütü; protein açısından ve kalsiyum içeriği yönünden oldukça zengin bir alternatiftir. ‘Organik inek sütü’ ibaresi; kutu sütlere kıyasla daha fazla omega-3 içermesi ve ineklerin ilaca maruz kalma miktarının az olması anlamına gelir. Tam yağlı, yarım yağlı ya da yağsız alternatifleri bulunmakla birlikte yağsız olan seçenek her ne kadar kalori ve yağ açısından diğerlerine göre daha hafif de olsa; sütün içeriğinde bulunan ve yağda çözünen vitaminlerin emilimi için yağsızdan ziyade yarım yağlı tercih etmeniz daha sağlıklı olacaktır. 100 ml tam yağlı inek sütünün besin değerleri; 61 kcal, 113 mg kalsiyum, 3.25 gr yağ, 1.865 gr doymuş yağ, 5.5 gr şeker, 3.15 gr proteindir.
Süt içtiğinizde şişkinlik, hazımsızlık, karın ağrısı mı yaşıyorsunuz? İşte o zaman laktozsuz süt sizin için biçilmiş kaftan olabilir. Çünkü o problemler büyük ihtimalle ‘laktoz intoleransı’ndan yani sütün içindeki laktoz şekerinden kaynaklıdır. Laktozsuz sütler ise laktozu parçalamak için laktaz enzimi eklenmiş bir süt çeşididir. Normal inek sütüyle aynı besin değerlerine sahiptir.
Bitkisel sütler içerisinde protein oranı en yüksek olan süt çeşitlerinden biri olan soya sütü; özellikle vegan beslenenler için çok uygun bir seçenek diyebiliriz. Üstelik yağ oranı da oldukça düşük. Bazı markalar soya sütüne A, B12, D vitaminleri ve kalsiyum ekleyerek piyasaya sürüyorlar. Böylece çok daha besleyici oluyor. Yoğun kıvamına rağmen çay/kahveye kolayca karışan, pişirmeye uygun olan bir alternatif olarak düşünebilirsiniz. 100 ml soya sütünün besin değerleri; 43 kcal, 123 mg kalsiyum, 1.47 gr yağ, 0.205 gr doymuş yağ, 3b65 gr şeker, 2.6 gr proteindir.
İnek sütüne besin değeri açısından oldukça benzeyen keçi sütü; inek sütüne kıyasla daha az laktoz içerdiğinden inek sütünü sindiremeyenler için oldukça uygundur. Kendine has bir tadı ve kokusu vardır ve pişirme için de müsaittir. 100 ml keçi sütünün besin değerleri; 69 kcal, 134 mg kalsiyum, 4.14 gr yağ, 2.667 gr doymuş yağ, 4.45 g şeker, 3.56 gr proteindir.
Badem sütünün aslı badem ve su karışımıdır. İçerisine B12 ve D gibi vitaminler eklenen alternatifleri özellikle veganlar için güzel bir tercih olabilir. Sıcak içeceklere, tatlılara, kurabiyelere inek sütüyle aynı miktarda eklenerek kullanılabilir. 100 ml badem sütünün besin değerleri; 15 kcal, 197 mg kalsiyum, 1.1 gr yağ, 0 gr doymuş yağ, 0 gr şeker, 0.59 gr proteindir.
Yulafın suyla birleştirilmesiyle yapılır ve hafif pudralı ve kremsi bir aromaya sahiptir. Diyet dönemlerinde de tercih edilebilecek az yağlı bir seçenektir. 100 ml yulaf sütünün besin değerleri; 45 kcal, 120 mg kalsiyum, 1.5 gr yağ, 0.2 gr doymuş yağ, 4 gr şeker, 1 gr proteindir.
Hindistan cevizi sütü kalsiyum, B12 ve D vitaminlerini içeren şekerli bir süt çeşididir. Protein oranı düşük olmakla birlikte, bitkisel sütler içinde doymuş yağ oranı en yüksek olan süttür. Hafiftir ve içerdiği Hindistan cevizi aroması sayesinde tariflerde, tahıl ürünleriyle ve kahveyle birlikte tüketilebilir. 100 ml Hindistan cevizi sütünün besin değerleri; 31 kcal, 188 mg kalsiyum, 2.08 gr yağ, 2.083 gr doymuş yağ, 2.5 gr şeker, 0.21 gr proteindir.
