ARA
Karaciğerin, vücutta iltihaplanmaya karşı ürettiği bir protein olan CRP, bazen vücutta normalden daha fazla olabilir. Kan tahlilinde CRP değerinin yüksek olması, vücuttaki iltihaplanmanın fazla olduğuna işaret ediyor olabilir. Bu durum bazı hastalıklar ile ilişkili olsa da, özellikle gebelikte oldukça önemlidir. Gebelik döneminde, vücutta meydana gelen değişimlerden bazıları normal olsa da, iltihaplanma gibi bir durum söz konusu olduğunda, anne adaylarının çok daha fazla dikkatli olması gerekir. Gebelikte CRP yüksekliği konusuna değinmeden önce, iltihaplanmanın ne olduğunu bilmeniz de yararlı olacaktır.
Vücutta inflamasyon nedir?
Vücutta meydana gelen bir enfeksiyon ya da yaralanma durumunda, vücudunuz hücre ve dokuları korumak için bir tepki verir. Hasarlı bölgelerde şişlik, kızarıklık ya da acı oluşmasına neden olan inflamasyon, vücuttaki hasarı durdurmak için çalışır. İnflamasyon ortaya çıktıktan sonra da hasarın devam etmesi durumunda tedavisi gerekebilir.
Normal şartlarda, kandaki CRP değerleri normal değerlerde seyretmelidir. CRP seviyelerinin yükselmesi, başka rahatsızlıklara işaret ediyor olabilir. Ayrıca, ciddi enfeksiyonların da belirtisi olabilir. Gebelikte CRP yükselmesi riskine karşı, bir kan tahlili yapılması gereklidir. Değerlerin normalin üzerinde olması durumunda, akla inflamasyon gelir. İnflamasyonun nedenleri ise şöyle sıralanabilir:
• Fazla kilolu olmak
• Fungal ve bakteriyel enfeksiyonlar
• Kemik iltihaplanması
• Bağışıklık sistemi hastalıkları
• Bağırsaktaki iltihaplar
• Doku ve organ hasarı
• Bazı kanser türleri
Şu gibi durumlarda, CRP yükselmesi ile ilgili olarak mutlaka doktorunuza danışmalısınız:
• Üşüme ve titreme
• Ateş yükselmesi,
• Kalp çarpıntısı
• Nedeni belli olmayan yorgunluk hissi
• İştahsızlık
• Kusma
• Mide bulantısı ve baş dönmesi
• Nefes almanın sıklaşması
• Uyku problemleri
• Hızlı ve ani kilo kayıpları
CRP için normal aralık değerleri ne olmalıdır?
CRP proteini ile ilgili belirtilen normal bir değer yoktur. Ancak, uzmanların normal kabul ettiği sınıflandırma şu şekildedir:
• CRP; bir litre kanda 2.9 mg’a kadar olduğunda normal değerlerde kabul edilir,
• 3 mg ile 10 mg arasında olduğunda, düşük seviyede olduğunu gösterir,
• 10 mg ile 100 mg arasında olduğunda, orta derecede yüksek seviyede kabul edilir,
• 100 mg’ın üzerinde bir değerde olduğunda, çok yüksek seviyede kabul edilmektedir. Bu değerler, genellikle ciddi bakteri enfeksiyonları sonucunda ortaya çıkmaktadır.
CRP değerleri nasıl yorumlanır?
Kişinin, kan testindeki CRP değerlerini kendi başına yorumlaması oldukça zordur. Bu nedenle, değerlere göre yorum yapacak kişi bir uzman olmalıdır. Çünkü kullandığınız ilaçlar, vücuttaki enfeksiyonlar, sahip olduğunuz bağışıklık sistemi hastalıkları ve kronik rahatsızlıklar, CRP değerlerinizin belirlenmesini zorlaştırabilir.
CRP testi nasıl yapılır?
CRP testi öncesinde bir hazırlık yapmanıza gerek yoktur. Ayrıca, testlerin yapılacağı gün açlık ya da tokluk gibi bir zorunluluk da yoktur. Hemşire, sizden klasik bir kan alma işlemi gerçekleştirerek CRP testi yapılacaktır. Test yapıldıktan sonra;
• Normalden fazla kanama,
• Baş dönmesi ,
• Yara ve iltihaplanma gibi durumlar yaşansa da bunlar oldukça nadir olarak görülmektedir ve bunlar, testin kendisine değil, kan alma işlemine bağlı olarak ortaya çıkabilecek durumlardır.
CRP değeri yüksekse ne yapılmalı?
Bağışıklık sistemi hastalıkları, kronik rahatsızlıklar ve diğer pek çok durum için CRP değerlerinin normal seyirlerde olması oldukça önemlidir. Yapılacak CRP testi, sağlık durumunuz açısından iyi bir gösterge olabilir.
Yapılan çalışmalar, sağlıklı beslenen kişilerde CRP değerlerinin daha düşük olduğunu göstermektedir. Bu nedenle şeker ve kalp hastalıkları gibi kronik hastalıklardan korunmak için sağlıklı bir beslenme düzenine sahip olmanız ve sağlıklı yaşam alışkanlıkları edinmeniz gerekmektedir. Sağlıklı beslenmeye ek olarak;
• Kolesterol değerlerinin düşürülmesi,
• Sigaranın bırakılması,
• Alkol tüketiminin sınırlandırılması,
• Düzenli egzersiz yapılması,
• İdeal kiloda olunması,
• Şeker ve tansiyonun kontrol altında tutulması da oldukça önemlidir.
Gebelikte CRP
Gebelik, vücutta pek çok değişimin yaşandığı bir dönemdir ve gebelik ile birlikte, CRP değerlerinde de artış görülebilir. Bu, genellikle normal bir durum kabul edilse de, yine de sahip olduğunuz kronik bir rahatsızlık ya da meydana gelen bir enfeksiyon nedeniyle de gebelikte CRP değerleri yükselebilir. Yapılan bazı çalışmalar, gebelikte CRP yüksekliğini erken doğum riski ile ilişkilendirmektedir. Yine de, bu değerlerin hamilelik riskleri ile kesin ilişkisini gösteren bir çalışma yoktur. Hamileyseniz ve CRP değerleriniz yüksek çıktıysa; buna neden olabilecek faktörleri düzenlemeye çalışmanız faydalı olacaktır. Yine de, gebelik faktörünü göz önünde bulundurarak uygun tedavinin planlanması, bir doktor tarafından gerçekleştirilmelidir.
