ARA
Yazımın ilk bölümünde değindiğim ilk 13 maddeye ikinci bölüm ile devam ediyoruz. Boşanma sürecinde akrabalar, okul idaresi ve öğretmenler gibi sosyal destek kanallarını bilgilendirmek, desteklerini almak etkili olacaktır. Özellikle akrabaların, çocuk yanlarındayken diğer ebeveyn ve ailesiyle ilgili olumsuz konuşmalardan kaçınması kritiktir.
Boşanma sürecinde çocuğun yaşadıklarını, duygularını konuşabileceği güvenli bir ortam sunmak önemlidir. Siz de ebeveyn olarak kendi duygularınızı limitli de olsa çocuğunuzla paylaşabilirsiniz. Yaşadığınız duyguları, çok dramatik olmadan çocuğunuzla paylaşabilirsiniz. Bu süreçte üzgün olmanız ve bunu yansıtmanız son derece normal. Fakat çocuğun, ebeveynin duygularını ‘ebeveynin pişmanlığı’ veya ‘barışma arzusu’ olarak algılamaması önemlidir. Bu gibi durumlarda değişime ve yeni hayata alışmanın biraz zaman alabildiğini aktarabilirsiniz. Bu süreçte çocuğun yanında, diğer insanlarla sürekli boşanma hakkında konuşmak olumsuz bir etkiye neden olacaktır. Çocuk için ebeveynin her zaman koruyucu ve kapsayıcı bir rolde kalması önemlidir. Çocuğun aynı anda hem kendi, hem ebeveynin yükünü taşıyamayacağı unutulmamalıdır.
Çocuğunuz, bu süreci anlamak ve üstesinden gelmek için sıkça soru sorabilir, hatta aynı soruyu defalarca tekrarlayabilir. Soruları hassasiyetle karşılamak, sorulara mümkün olduğunca samimi ve net yanıtlar vermek önemlidir. Arzu ettiği zaman size soru yöneltebileceği bilgisini çocukla paylaşmak etkilidir.
Hayatınızda nelerin değişeceğine odaklanmaktan çok nelerin aynı kalacağından bahsedin. Günlük hayatının önceki gibi düzenli şekilde devam edeceğini bilmek çocuğu iyi ve güvende hissetmesine imkan sağlayacak, gelecekle ilgili kaygılarını azaltacaktır.
Özellikle alışma ve uyum sürecinde çocuğunuzla, çocuğunuzun arkadaşlarıyla program yapmak aranızdaki bağı, duygu paylaşımını pekiştirecektir.
Özellikle böyle hassas bir dönemde, fırsat bulunan her ortamda çocuğunuzun sizin için ne kadar kıymetli olduğunu ifade etmeye çalışın. Mümkün olduğunca fiziksel temasta bulunun. Sarılın, dokunun, öpün, koklayın. Tensel temasın iyileştirici etkisine inanın!
Özellikle küçük yaştaki çocuklara süreci anlatmak, diğer çocukların ve ailelerin de benzer süreçleri yaşadığını aktarabilmek adına konuyla ilgili öykü ve çizim kitaplarından faydalanabilirsiniz. Örneğin; Marge Eaton Heegard’ın ‘Annem ve Babam boşanıyor’ kitabı.
Çevrenizde boşanma sürecini iyi yöneten tanıdıklarınız varsa bu süreci çok detaylandırmadan, tanıdıklarınızdan örnek vererek açıklayabilirsiniz.
Çocuğunuzla ilgili her özel günde, mümkün olduğunca ebeveynleri olarak birlikte olmak önemlidir. Doğum günleri, mezuniyetler, yılsonu müsamereleri gibi özel günlerdeki birliktelikler, çocuğa ebeveynlerinin daima kendilerini desteklediği mesajını verecektir.
Çocuğa verilen her türlü buluşma, program yapma sözünü tutmak önemlidir. Son dakika iptal edilen programlar çocukların ciddi bir hayal kırıklığı yaşamasına sebebiyet vermekte ve pek çok kez de değersiz hissetmelerine neden olmaktadır.
Tüm süreci algılamak, anlamak ve üstesinden gelmek hem sizin hem de çocuğunuz için biraz zaman alabilir. Kendinize ve çocuğunuza zaman tanıyın.
Çocuklar, böyle değişim süreçlerinde bebeksileşme/ gerileme, korku, kaygı, altına kaçırma, uyku ve iştahta değişim gibi pek çok duygusal süreçlerden geçebilir. Ebeveyn olarak bu süreçlere hazırlıklı olmak ve uzman desteği almak çok önemlidir. Sağlıklı boşanma süreci yaşamak, bu süreçle sağlıklı başa çıkabilmek, hukuksal ve psikolojik yardım almak adına uzman desteği alınması önerilir.
Kaynak
Annem ve babam boşanıyor - Marge Eaton Heegard
Önce Çocuklar Boşanma Sürecini Çocuklar İçin Kolaylaştıran Ebeveynlik Uygulamaları - Joanne Pedro Carroll
What About the Kids: Raising Your Children Before, During and After Divorce- Judith S. Wallerstein.
