ARA
Çalışan ebeveynlerin günlük yaşamda halletmeleri gereken işler, kafalarında bitmek bilmeyen yapılacaklar listesi vardır. Ailenin sorunsuz yürümesini sağlayan tüm bu görünmez işlerden sorumlu olmanın getirdiği olumsuzluklar zihinsel bir yüktür. Adlandırılabilecek sorunların çözülmesinin daha kolay olduğu bilindiğinden, günlük aile yaşamında zihinsel stresi azaltabilecek pratik yollar vardır. Böylece anneler, onlarsız aile evinin çökeceği endişesi duymadan, aslında eşit şekilde işlerini yürütebilir veya kendi ihtiyaçlarına zaman ayırabilirler.
Başlangıçta iletişim her zaman önemlidir. Çift olarak günlük aile yaşamındaki fiziksel ve zihinsel iş yükünü daha adil bir şekilde dağıtmak için somut önlemler alabilmeniz için, günlük yaşamda neye daha çok ihtiyacınız olduğu ve bunu birlikte nasıl başarabileceğiniz hakkında açıkça konuşmalısınız. Bu her zaman eğlenceli olmayabilir, ancak uzun vadede daha fazla tatmine yol açar ve bu da herkese fayda sağlar.
Ailede bir hafta içinde ortaya çıkan tüm görevler ve randevular gözle görülür bir şekilde buzdolabının üstüne asılırsa, bunun iki önemli avantajı olur: Birincisi; onu akılda tutmanın getirdiği baskı, yani kelimenin tam anlamıyla zihinsel yükün kendisi. İkincisi; evdeki herkes yaklaşan görevleri bilir ve hiç kimse hiçbir şey bilmediği bahanesine dayanamaz. Özellikle bir evde her iki ebeveyn de çalışıyorsa, her ikisinin de aile işini eşit şekilde üstlenebilmesi için yapılacakların açık bir şekilde iletilmesi önemlidir.
1960'larda kadınların işe gitmesini mümkün kılan, bugün bildiğimiz elektrikli çamaşır makinesinin icadı değildi. Yoksa sabahtan akşama kadar çamaşır yıkamakla meşgul olan bir kadının aklına iş aramak gelir miydi? Bu yüzden sizi ev işlerinden kurtaracak her alet ve her yardım eli, evinize ve huzurunuza bir faydadır. Bu; bir düğmeye basarak sağlıklı yemekler hazırlayan güvenilir bir mutfak robotu veya sizi çamaşırlarınızı asma zorunluluğundan kurtaran iyi bir çamaşır kurutma makinası için de geçerlidir. Ne yazık ki, insan benzeri bir robotun çok yönlü bir ev yardımcısı olarak mevcut olması muhtemelen biraz zaman alacak.
Kahvaltı için yeterli sütümüz var, hafta boyunca yetecek kadar ekmek var mı? Ebeveynleri oyalayan genellikle bu gibi düşüncelerdir. Bununla mücadele etmenin en kolay yolu, bu düşünceleri hemen kaydetmektir. O zaman size batmayacak ve sizi daha fazla strese sokamayacaklar. Farklı kategorilere göre (örneğin market, eczane, çocukların doğum günü partileri) listeler oluşturabileceğiniz ve bunları diğer insanlarla paylaşabileceğiniz uygulamaları bunun için çok uygundur. Bu, evdeki herkesin neyin eksik olduğunu bildiği ve her şeyi düşünmek zorunda kalma yükünün tek bir kişiye düşmediği anlamına gelir.
Evdeki yapı ve sistem, kafadaki kaosa karşı yardımcı olur. Yemek ve alışveriş yapmak, günlük aile yaşamında bir stres faktörü mü? O zaman her hafta için bir menü planı oluşturun. Bu sayede alışveriş daha hedefli hale gelebilir ve ‘Ne yiyeceğiz?’ sorusu ortadan kalkar.
Aynı durum, örneğin çocuk kıyafetleri için de geçerlidir. Çocuğun ayakkabısı her ay büyüyecek gibi görünüyorsa, sonbahar, kış ve geçiş ceketlerine ihtiyaç duyuyorsa; ortak bir sistem burada da yardımcı olur, böylece bunu yalnızca bir kişinin aklında tutması gerekmez. Birden fazla çocuğunuz varsa, büyük çocuktan kalan kıyafetleri boylarına göre ayırmanız da faydalı olacaktır. Daha sonra, küçük çocuğun ekipmanını güncellemek ve hangi yeni ögelerin satın alınması gerektiğini not etmek (paylaşılan listede) işinize yarayabilir. Her şeyin düzenli ve herkes tarafından görülebilir olmasına yardımcı olun.
Çocuklu evde iş bölümü yapmak, planlama ve zaman yönetimi becerilerini geliştirmeye yardımcı olur. Örneğin ev işleri, çocukların ve gençlerin erkenden iyi alışkanlıklar oluşturmasına yardımcı olabilir. Okul ödevlerinin teslim tarihlerini, ev işlerini ve sosyal yaşamlarını dengelemek; iş dünyası için önemli beceriler olan öncelikleri belirlemeyi ve zamanı yönetmeyi öğrenmelerine yardımcı olur.
Çocukların yaşlarına ve yeteneklerine uygun işleri seçerek başlamak önemlidir. Çok zor olan işler sinir bozucu, hatta tehlikeli, çok kolay olan işler ise sıkıcı olabilir. Her iki durum da çocuğun kendini başarısız veya yetersiz hissetmesine ve sorumluluklarını yerine getirmemesine yol açar. Yaşlarına uygun etkinlikleri seçerseniz, küçük çocuklar bile ev işlerinde yardımcı olabilir. Oyuncakları toplamak gibi basit işlerle başlayabilirsiniz. Bunun gibi işler, çocuğunuzun katkısının önemli olduğu mesajını verir.
Çocuğunuzu bir bütün olarak ailenin bakımına dahil eden ev işleri veya görevler hakkında düşünmek de önemlidir. Basit bir tanesi, çocuğunuzun masayı kurmasına veya temizlemesine yardım etmesini sağlamaktır. Bunun gibi işlerin çocuğunuza sorumluluk ve katılım duygusu vermesi muhtemeldir. Çocuğunuz yeterince büyükse, ev işleri hakkında bir aile görüşmesi yapabilirsiniz. Bu, tüm ailenin evin işleyişine katkıda bulunduğu fikrini güçlendirebilir. 6 yaşından büyük çocuklar, hangi işleri tercih edeceklerine karar vermede yardımcı olabilir. Bol miktarda teşvik, çocukların yardım etmeye ilgi duymasını sağlar. İşi açıklayarak ve iyi gittiğini söyleyerek çocuğunuzun başarı şansını artırabilirsiniz. Bu sayede çocuğunuz ödüllendirildiğini hissedecektir.
Çocuklara evde yapabilecekleri bazı sorumluluklar vermek, özerklikleri için faydalı olsa da onları bir iş gücü gibi kullanmaya itmemelidir. İşte çocuğunuzun gelişimine yardımcı olabilecek bazı sorumluluklar:
2-3 yaş çocuklar
Bu yaştaki çocukların giysileri askılara asmak, yemek masasına peçete koymak gibi bazı işleri yapmaya çabalamaları; motor becerilerini ve koordinasyonlarını geliştirmeye yardımcı olup eğlendirebilir.
4-5 yaş çocuklar
Bu yaştaki çocuklar yemek sofrasını hazırlamaya yardımcı olabilir, çamaşırları ayırırken bunu bir oyuna dönüştürebilir, sizinle birlikte mutfakta vakit geçirirken bazı aşamalara yardımcı olabilirler.
Okul çağındaki çocuklar (6-11 yaş)
Ev, balkon veya bahçedeki bitkileri sulamak, evcil hayvanları beslemek gibi daha hayati görevler bu yaşlardaki çocukların sorumluluk bilincini geliştirebilir. Bulaşık makinesini boşaltmak, çöpleri atmak gibi günlük görevler kendi zaman çizelgelerini oluşturmalarına yardımcı olurken, bazen bir yemek veya salata hazırlamak, oldukça iyi bir fikir olabilir. Temizlik işlerinde de aşırı kimyasala maruz kalmayacakları, süpürmek, bulaşıkları makineye dizmek, toz almak gibi görevler; onları birey olmanın sorumluluklarına karşı hazırlayabilir.
Gençler (12-18 yaş)
Bu yaştaki çocuklar, adım adım yetişkinliğe hazırlanırlar. Bazı günler yemek yapabilir, çamaşırları yıkayabilir, kendi odalarınınki başta olmak üzere bazı yerlerin temizliğinden sorumlu olabilirler. Anahtar nokta, amacın onları hayata hazırlamak olduğunu unutmamak ve hassas olabilecek bu yaştaki çocuklara sert tavırlarla yaklaşmamaktır. Bunun bir zorunluluktan ziyade sorumluluk olduğunu aktarmak gerekir.
