YAŞAM - ANNE - ÇOCUK

Okul kapısında yaşanan ayrılık kaygısıyla baş etme yolları

‘Okula gitmek istemiyorum!’ cümlesi, birçok ebeveynin çocuklarından duyduğu tanıdık bir ifade olabilir. Bu durumda nasıl bir tepki vereceğinizi ve çocuğunuzu okulun ilk gününe nasıl hazırlayabileceğinizi öğrenmek, hem sizin hem de çocuğunuzun süreci daha kolay atlatmasına yardımcı olabilir. İşte, uzmanların okul çağındaki çocuklarda sıkça görülen ayrılık kaygısını yönetmeye yönelik önerileri...

profil
Günseli Erşengün
22.08.2024
Okul kapısında yaşanan ayrılık kaygısıyla baş etme yolları

Ayrılık kaygısı, çocukların okula başlama dönemlerinde yaygın bir durumdur. Ebeveynler; empati, pozitif konuşmalar, rutinler ve gizli veda ritüelleri gibi stratejiler kullanarak bu süreci daha kolay ve az stresli hale getirebilirler. Çocuğunuza güven vermek ve onun kendini güvende hissetmesini sağlamak, bu sürecin başarılı bir şekilde yönetilmesine yardımcı olabilir.

Okula giderken ayrılık kaygısı, bazen daha çocuk uyanır uyanmaz başlar. Çocuğunuz ‘Okula gitmek istemiyorum!’ diye mızmızlanır. Bazen de bu cümle, nihayet sorunsuz bir okul günü başlangıcı yaptığınızı düşünürken okul bahçesinde sizi yakalar. Aniden, çocuğunuz kolunuza yapışır veya başka bir şekilde ‘Okula girmeyeceğim’ sinyali verir.

Bu anlarda yalnızca ebeveynin kalbi sızlamakla kalmaz, aynı zamanda sinirler de zorlanır; hiçbir şeyin işe yaramadığı, hiçbir cesaretlendirmenin fayda etmediği, teselli edici sözlerin etkisiz kaldığı anlar yaşanır. Pek çok ebeveyn, özellikle okulun ilk haftalarında ve aylarında bu tür durumlarla karşılaşır. Ancak bu sorunlar, ilerleyen dönemde de ortaya çıkabilir.

Aile danışmanı Martina Stotz, öncelikle kendi duygularınıza ve çocuğunuzun hislerine anlayış göstermenin önemini vurguluyor. Çocuğunuzun ne hissettiğini ve ne istediğini dile getirerek, onun duygularını fark ettiğinizi ve yanında olduğunuzu gösterebilirsiniz. ‘Ebeveyn hayatı’ hakkında yazan Stotz, şunları tavsiye ediyor: “Çocuğunuzla yeterince empati kurmadan ayrılmayın. Hoşçakal demek için zaman ayırın ve asla gizlice ayrılmaya çalışmayın.”

Uzmanlar, net bir veda ritüelinin son derece faydalı olduğunu vurguluyor. Bir veda ritüeli, geçişi yapılandırmaya ve şeffaf hale getirmeye yardımcı olur. Bu ritüel, belirli bir konum ve sabit bir rutinle karakterize edilebilir. Ayrılığın en uygun şekilde sağlanacağı yeri belirlemek önemlidir; bu yer, okulun önü, girişi veya başka bir nokta olabilir.

Eğer çocuğunuz çok yapışkansa ve sizden ayrılmakta zorlanıyorsa, yapılandırılmış bir program bu durumu hafifletebilir. Bu programla, vedalaşma noktanızı kademeli olarak dışarıya taşıyabilirsiniz. Bu planı çocuğunuzla önceden konuşarak, adım adım uygulayabilirsiniz. Örneğin, ilk gün sınıfta, ertesi gün merdivenlerde, bir sonraki gün giriş kapısında, ardından okul bahçesinde ve son olarak okul kapısında vedalaşabilirsiniz.


Veda ritüeli için çocuğunuzun da sürece dahil edilmesi önemlidir. Çocuğunuzla birlikte gizli bir sinyal belirleyin; bu sinyali verdiğinde, gerçekten geri dönmediği sürece oradan ayrılmayacağınızı söyleyin. Çocuklar, ebeveynlerinin ne zaman gideceğine dair söz hakkına sahip olduklarını bildiklerinde kendilerini daha güvende hisseder. Bu yöntem, çocuğunuza durum üzerinde bir kontrol hissi verir.

Bu gizli veda işareti; özel bir el sıkışma, bir cümle veya birlikte uydurduğunuz saçma bir söz olabilir. Çocuğunuzun katılımı, sizi neredeyse ‘okul bahçesinden dışarı itmesi’ şeklinde de olabilir; bu şekilde kendinizi gönüllü olarak ‘kovdurmuş’ olursunuz. Çocuğunuz için en iyi yöntemi bulmak adına farklı yaklaşımlar deneyebilirsiniz.

Sakin kalmaya özen gösterin ve çocuğunuzun bu durumu zamanla atlatacağına inanın. Ona, her zaman güvenli bir sığınak olarak yanında olacağınızı hissettirin. Bu gelişim sürecinde ustalaşacağına güvenin; zamanla, bu zorluğun üstesinden gelecektir.


Çocuğunuza küçük sorumluluklar vermek, kendine güvenini artırabilir ve ayrılma sürecini daha kolay hale getirebilir. Bu yöntem, çocuğunuzun kendini daha bağımsız ve güçlü hissetmesini sağlayabilir.

Çocuğunuza okul için gerekli malzemeleri hazırlama veya okul çantasını düzenleme gibi görevler verin. Ayrıca, gününün nasıl geçeceğine dair planlar yapmasına izin vererek, okula gitme sürecinde aktif bir rol üstlenmesine yardımcı olun.

Öğretmenler, ayrılık kaygısı yaşayan çocuklara destek olabilirler. Eğitimciler, çocukların okula adaptasyon sürecinde önemli bir rol oynar. Çocuğun okulda kendini güvende hissetmesi ve ayrılma sürecini kolaylaştırmak için öğretmenlerle iş birliği yapmak, ebeveynler için önemli bir adımdır.


  • Derin nefes almak: Çocuğunuza derin nefes alma egzersizlerini öğretmek, kaygıyı azaltabilir.
  • Gevşeme teknikleri: Basit gevşeme teknikleri veya rahatlama egzersizleri ile çocuğunuzun sakinleşmesini sağlayabilirsiniz.
  • Küçük ödüller: Okuldan döndüğünde küçük ödüller veya teşvikler ile çocuğunuzun motivasyonunu artırabilirsiniz.

Çocuğunuzun ayrılık kaygısını evde de yönetmek, okul günlerinde yaşanacak stresin azaltılmasına yardımcı olabilir.

Öneriler:

  • Günlük planlama: Evde de belirli bir günlük rutin oluşturmak, çocuğunuzun ne zaman ve ne yapacağı konusunda öngörü sahibi olmasına yardımcı olabilir.
  • Sakin geri dönüş: Okuldan döndüğünde sakin ve keyifli bir ortam oluşturmak, çocuğunuzun okul günlerini daha rahat geçirmesine yardımcı olabilir.
  • Küçük görevler: Ev işlerinde çocuğunuza küçük görevler vermek, onun bağımsızlık duygusunu artırabilir.

Okuldan dönüşte çocuğunuza destek olmak, onun gününü değerlendirmesine ve yaşadığı zorlukları atlatmasına yardımcı olabilir.

Öneriler:

  • Günlük konuşmalar: Çocuğunuzla okul hakkında düzenli konuşmalar yapmak, onun yaşadığı olayları paylaşmasına ve duygularını ifade etmesine yardımcı olabilir.
  • Geri bildirim: Çocuğunuza okulda yaşadığı olumlu ve olumsuz olaylarla ilgili geri bildirim vermek, onun durumunu anlamasına yardımcı olabilir.
  • Gevşeme zamanı: Okuldan döndüğünde birlikte kaliteli zaman geçirmek, çocuğunuzun rahatlamasına ve stresini atmasına yardımcı olabilir.

Eğer çocuğunuzun ayrılık kaygısı uzun süre devam ediyorsa veya şiddetli bir şekilde ortaya çıkıyorsa, profesyonel yardım almak faydalı olabilir.

Öneriler:

  • Çocuk psikologları: Bir çocuk psikoloğuna başvurarak çocuğunuzun kaygı seviyesini değerlendirebilir ve profesyonel bir destek alabilirsiniz.
  • Okul psikologları: Okulda bulunan bir psikolog veya danışman, çocuğunuzun okul ortamına daha iyi uyum sağlamasına yardımcı olabilir.
  • Aile terapisi: Aile içindeki dinamikleri gözden geçirmek ve çocuğunuzun kaygısını yönetmek için aile terapisi alabilirsiniz.

Önceki ve Sonraki
Haberler