Ayrılık kaygısı, çocukların okula başlama dönemlerinde yaygın bir durumdur. Ebeveynler; empati, pozitif konuşmalar, rutinler ve gizli veda ritüelleri gibi stratejiler kullanarak bu süreci daha kolay ve az stresli hale getirebilirler. Çocuğunuza güven vermek ve onun kendini güvende hissetmesini sağlamak, bu sürecin başarılı bir şekilde yönetilmesine yardımcı olabilir.
Okula giderken ayrılık kaygısı, bazen daha çocuk uyanır uyanmaz başlar. Çocuğunuz ‘Okula gitmek istemiyorum!’ diye mızmızlanır. Bazen de bu cümle, nihayet sorunsuz bir okul günü başlangıcı yaptığınızı düşünürken okul bahçesinde sizi yakalar. Aniden, çocuğunuz kolunuza yapışır veya başka bir şekilde ‘Okula girmeyeceğim’ sinyali verir.
Bu anlarda yalnızca ebeveynin kalbi sızlamakla kalmaz, aynı zamanda sinirler de zorlanır; hiçbir şeyin işe yaramadığı, hiçbir cesaretlendirmenin fayda etmediği, teselli edici sözlerin etkisiz kaldığı anlar yaşanır. Pek çok ebeveyn, özellikle okulun ilk haftalarında ve aylarında bu tür durumlarla karşılaşır. Ancak bu sorunlar, ilerleyen dönemde de ortaya çıkabilir.
Aile danışmanı Martina Stotz, öncelikle kendi duygularınıza ve çocuğunuzun hislerine anlayış göstermenin önemini vurguluyor. Çocuğunuzun ne hissettiğini ve ne istediğini dile getirerek, onun duygularını fark ettiğinizi ve yanında olduğunuzu gösterebilirsiniz. ‘Ebeveyn hayatı’ hakkında yazan Stotz, şunları tavsiye ediyor: “Çocuğunuzla yeterince empati kurmadan ayrılmayın. Hoşçakal demek için zaman ayırın ve asla gizlice ayrılmaya çalışmayın.”
Uzmanlar, net bir veda ritüelinin son derece faydalı olduğunu vurguluyor. Bir veda ritüeli, geçişi yapılandırmaya ve şeffaf hale getirmeye yardımcı olur. Bu ritüel, belirli bir konum ve sabit bir rutinle karakterize edilebilir. Ayrılığın en uygun şekilde sağlanacağı yeri belirlemek önemlidir; bu yer, okulun önü, girişi veya başka bir nokta olabilir.
Eğer çocuğunuz çok yapışkansa ve sizden ayrılmakta zorlanıyorsa, yapılandırılmış bir program bu durumu hafifletebilir. Bu programla, vedalaşma noktanızı kademeli olarak dışarıya taşıyabilirsiniz. Bu planı çocuğunuzla önceden konuşarak, adım adım uygulayabilirsiniz. Örneğin, ilk gün sınıfta, ertesi gün merdivenlerde, bir sonraki gün giriş kapısında, ardından okul bahçesinde ve son olarak okul kapısında vedalaşabilirsiniz.
Veda ritüeli için çocuğunuzun da sürece dahil edilmesi önemlidir. Çocuğunuzla birlikte gizli bir sinyal belirleyin; bu sinyali verdiğinde, gerçekten geri dönmediği sürece oradan ayrılmayacağınızı söyleyin. Çocuklar, ebeveynlerinin ne zaman gideceğine dair söz hakkına sahip olduklarını bildiklerinde kendilerini daha güvende hisseder. Bu yöntem, çocuğunuza durum üzerinde bir kontrol hissi verir.
Bu gizli veda işareti; özel bir el sıkışma, bir cümle veya birlikte uydurduğunuz saçma bir söz olabilir. Çocuğunuzun katılımı, sizi neredeyse ‘okul bahçesinden dışarı itmesi’ şeklinde de olabilir; bu şekilde kendinizi gönüllü olarak ‘kovdurmuş’ olursunuz. Çocuğunuz için en iyi yöntemi bulmak adına farklı yaklaşımlar deneyebilirsiniz.
Çocuğunuza küçük sorumluluklar vermek, kendine güvenini artırabilir ve ayrılma sürecini daha kolay hale getirebilir. Bu yöntem, çocuğunuzun kendini daha bağımsız ve güçlü hissetmesini sağlayabilir.
Çocuğunuza okul için gerekli malzemeleri hazırlama veya okul çantasını düzenleme gibi görevler verin. Ayrıca, gününün nasıl geçeceğine dair planlar yapmasına izin vererek, okula gitme sürecinde aktif bir rol üstlenmesine yardımcı olun.
Öğretmenler, ayrılık kaygısı yaşayan çocuklara destek olabilirler. Eğitimciler, çocukların okula adaptasyon sürecinde önemli bir rol oynar. Çocuğun okulda kendini güvende hissetmesi ve ayrılma sürecini kolaylaştırmak için öğretmenlerle iş birliği yapmak, ebeveynler için önemli bir adımdır.
Çocuğunuzun ayrılık kaygısını evde de yönetmek, okul günlerinde yaşanacak stresin azaltılmasına yardımcı olabilir.
Öneriler:
Okuldan dönüşte çocuğunuza destek olmak, onun gününü değerlendirmesine ve yaşadığı zorlukları atlatmasına yardımcı olabilir.
Öneriler:
Eğer çocuğunuzun ayrılık kaygısı uzun süre devam ediyorsa veya şiddetli bir şekilde ortaya çıkıyorsa, profesyonel yardım almak faydalı olabilir.
Öneriler: