ARA
Duygusal şantaj genellikle sabit kalıplara sahiptir. Bu işaretleri görmeyi öğrendiğinizde, onlarla daha rasyonel bir şekilde başa çıkabilirsiniz. Bunlardan birincisi, ‘Bunu yapmazsan, beni umursamadığını düşünürüm’ gibi cümlelerle suçluluk duygusu uyandırmasıdır. Bir diğeri, ‘Senin için bu kadar çok şey yaptım, nasıl hayır diyebiliyorsun?’ gibi bir cümleyle fedakarlığının karşısında itaat beklemektir. Son olarak, kişinin kendini kurban konumuna koyması vardır. Örneğin ‘Çok kötü durumdayım, bana yardım etmezsen mahvolurum’ gibi bir cümleyle ‘Hayır’ dediğiniz bir durumda kendinizi suçlu hissetmenize neden olabilir. İşte bu kalıpların farkında olmak, sınırlar oluşturmanın ilk adımıdır.
Birçok insanın ‘Hayır’ demeyi zor bulmasının bir nedeni de karşı tarafla ilişkisinin bitmesinden ya da yara almasından endişe duyması, onu hayal kırıklığına uğratmaktan korkmasıdır. Ancak sınır koymak, karşınızdaki kişiye kayıtsız kalmak anlamına gelmez; ilişkiyi daha sağlıklı kılar. ‘Hayır’ demeniz gerektiğinde şu prensipleri aklınızda bulundurun: Net ve açık olun, çok fazla açıklama yapmayın ve çok fazla gerekçe sunmayın. Çünkü karşı taraf bu gerekçeleri çürütmek için elinden geleni yapacaktır. Bir sonraki adım, sakin kalmak ve duygusal bir çatışmaya girmemektir. Böyle anlarda her zaman kendi duygularınızın da eşit derecede önemli olduğunu hatırlatın.
Sınırları belirlemek sadece karşınızdaki kişiye ‘Hayır’ demekle ilgili değil, aynı zamanda o kişiye alt sınırınızın nerede olduğunu göstermekle de ilgilidir. Kesin bir şekilde ‘Hayır’ demeyi öğrendikten sonra, ihtiyaçlarınızı ve konumunuzu açıkça ifade edebilmek ve suçluluk yüzünden pes etmemek de aynı derecede önemlidir. Bu noktada, seçici tepki vermeyi deneyebilirsiniz. Tekrar tekrar duygusal şantaj yapanlar için, etkileşimleri zamanında azaltmak veya hatta fiziksel veya psikolojik bir mesafe koymak, kendinizi daha iyi korumanıza yardımcı olabilir.
Yukarıdaki tüm yöntemleri denediyseniz ancak hala duygusal şantajdan rahatsız oluyorsanız, bunun içsel özgüven eksikliğinizden veya başkalarını memnun etme alışkanlığınızdan kaynaklandığını düşünebilirsiniz. Bu noktada işe içsel gücünüzü güçlendirerek başlayın. Duygularınızı güvendiğiniz arkadaşlarınızla paylaşabilir veya olaylara perspektif kazandırmanıza yardımcı olabilecek profesyonellerden destek alabilirsiniz. Son olarak, ilerlemenizi kaydedin. Mantıksız bir talebi başarıyla reddettiğinizde, büyüdüğünüzü kendinize hatırlatmak için bir yere not alın. Suçluluğun seçimlerinizi kontrol etmesine izin vermeyin, çünkü kişilerarası sağlıklı ilişkiler her zaman karşılıklı saygı ve anlayış üzerine kuruludur.
