ARA
Apple, önceki gün yaptığı açıklamayla engelli bireyler için geliştirdiği yeni erişilebilirlik özelliklerini tanıttı. Bu yeni özellikler arasında, fiziksel engelli kişilerin gözlerini kullanarak iPad veya iPhone’larını kontrol etmelerini sağlayan Göz Takibi özelliği de bulunuyor. Yeni erişilebilirlik özelliği; işitme engelli veya işitme bozukluğu çeken kullanıcılara iPhone’daki Taptic Engine ile yepyeni bir müzik deneyimi de yaşatacak. Music Haptics; kullanıcıların özel bir ses çıkararak belirli işleri yapabilmesini sağlayan Vocal Shortcuts; hareket halindeki bir araçta iPhone veya iPad kullanırken araç tutmasını azaltmaya yardımcı olacak Vehicle Motion Cues; kullanıma sunulacak yeni özellikler arasında yer alıyor. Ayrıca visionOS’e de yeni erişilebilirlik özellikleri ekleniyor. Apple donanımları ve yazılımlarının gücünü birleştiren, Apple işlemcisinden, yapay zekadan ve aygıt içi yapay öğrenmeden yararlanan bu özellikler Apple’ın uzun yıllardır süregelen herkese uygun aygıtlar tasarlama kararlılığını daha da ileri taşıyor.
“Yeniliklerin dönüştürücü gücüyle hayatın zenginleşeceğine gönülden inanıyoruz” diyen Apple CEO’su Tim Cook, sözlerini şöyle sürdürüyor: “Bu nedenle, yaklaşık 40 yıldır Apple olarak donanımlarımızın ve yazılımlarımızın temeline erişilebilirliği yerleştirerek kapsayıcı tasarımlara öncülük ediyoruz. Teknolojinin sınırlarını zorlamaya devam ediyoruz. Bu yeni özellikler kullanıcılarımızın tamamına mümkün olan en iyi deneyimi sunmak için uzun süredir gösterdiğimiz kararlılığın birer simgesi.”
“Her yıl erişilebilirlik konusunda yeni çığırlar açıyoruz” diyen Apple Kıdemli Global Erişilebilirlik Politikaları ve Girişimleri Direktörü Sarah Herrlinger ise şunları söylüyor: “Bu yeni özellikler çok sayıda kullanıcımızın hayatına doğrudan etki edecek, onlara iletişim kurmanın, aygıtlarını kontrol etmenin ve yaşadıkları dünyada hareket etmenin yeni yollarını sunacak.”
Yapay zekadan güç alan Göz Takibi özelliği, kullanıcılara iPad ve iPhone’da yalnızca gözleriyle dolaşabilmelerini sağlayan yerleşik bir seçenek sunuyor. Fiziksel engelli kullanıcılar için tasarlanan Göz Takibi, ön kamera aracılığıyla saniyeler içinde kurulup kalibre ediliyor. Aygıt içi yapay öğrenme sayesinde, bu özelliğin kurulumunda ve kontrolünde kullanılan tüm veriler aygıtta güvenle saklanıyor ve Apple ile paylaşılmıyor. Göz Takibi özelliği iPadOS ve iOS uygulamalarında çalışıyor ve ek donanıma veya aksesuarlara gereksinim duymuyor. Göz Takibi ile kullanıcılar bir uygulamadaki ögeler arasında dolaşabiliyor ve Dwell Control özelliğini kullanarak bu öğeleri etkinleştirebiliyor. Ayrıca sadece gözlerini kullanarak fiziksel düğmeler, kaydırma ve diğer hareketler gibi başka işlevleri de gerçekleştirebiliyorlar.
Music Haptics, işitme engelli veya işitme bozukluğu olan kişilere iPhone’da yepyeni bir müzik deneyimi yaşatıyor. Bu erişilebilirlik özelliği etkinleştirildiğinde iPhone’daki Taptic Engine, müziğe göre dokunuşlar, dokular ve özel titreşimler sunuyor. Music Haptics özelliği Apple Music kataloğundaki milyonlarca şarkıyla uyumlu. Bu özellik ayrıca, uygulamalarındaki müziği daha erişilebilir kılmak isteyen geliştiriciler için bir API olarak da kullanıma sunulacak.
Vocal Shortcuts özelliği ile iPhone ve iPad kullanıcıları Siri’nin anlayabileceği çeşitli ifadeleri kestirmelere atayabiliyor ve böylece karmaşık işlemler yapabiliyor. Bir diğer yeni özellik olan Listen for Atypical Speech, kullanıcılara daha geniş kapsamlı konuşma tanıma seçeneği sunuyor. Listen for Atypical Speech özelliği aygıt içi yapay öğrenmeden yararlanarak kullanıcıların konuşma biçimlerini tanıyor. Serebral palsi, amyotrofik lateral skleroz (ALS) veya felç gibi konuşmayı etkileyen, sonradan gelişmiş veya ilerleyen durumlara sahip kullanıcılar için tasarlanan bu özellikler, konuşamayan veya konuşma yeteneğini kaybetme riskine sahip kullanıcılar için iOS 17’de sunulan özelliklerin üzerine eklenerek yeni bir kişiselleştirme ve kontrol seviyesi getiriyor. “Yapay zeka, konuşma sorunu yaşayan milyonlarca kişi için konuşma tanımayı geliştirme potansiyeline sahip. Apple’ın bu yeni erişilebilirlik özelliklerini müşterilerine sunması bizi heyecanlandırıyor” diyen Illinois Urbana-Champaign Üniversitesi’nde Beckman Gelişmiş Bilim ve Teknoloji Enstitüsü Konuşma Erişilebilirliği Projesi’nin baş müfettişi Mark Hasegawa-Johnson, sözlerine şöyle devam ediyor: “Konuşma Erişilebilirliği Projesi şirketlerin ve üniversitelerin konuşma tanımayı daha sağlam, hatasız ve etkili hale getirmesine yardımcı olmak için tasarlanan geniş kapsamlı ve topluluk desteğiyle yürütülen bir çalışma. Apple da bu projenin gerçek olmasını sağlayan destekçiler arasında bulunuyor.”
Vehicle Motion Cues, hareket eden araçların yolcularda bulantıya neden olmasını önlemeye yardımcı olan yeni bir iPhone ve iPad deneyimi. Araştırmalara göre araç tutmasının en yaygın nedeni, insanların gördükleri ve hissettikleri arasında oluşan farklar. Bu da bazı kullanıcıların hareket eden bir araçta giderken iPhone veya iPad’i rahatça kullanmasını engelliyor. Vehicle Motion Cues özelliği, ekranın kenarlarında hareketli noktalar belirmesini sağlıyor. Bu noktalar aracın hareketindeki değişimleri temsil ederken bu noktalar, asıl içeriğe engel olmadan görsel çelişkiyi azaltmaya yarıyor. iPhone ve iPad’deki yerleşik sensörlerden yararlanan bu özellik, kullanıcının araçta yol aldığını algılıyor ve buna göre tepki veriyor. Bu özellik iPhone’da otomatik olarak gösterilecek şekilde ayarlanabiliyor veya Denetim Merkezi’nden açılıp kapatılabiliyor.
CarPlay’e Sesle Denetim, Renk Filtreleri ve Ses Tanıma gibi erişilebilirlik özellikleri geliyor. Sesle Denetim sayesinde kullanıcılar sadece konuşarak CarPlay ara yüzünde dolaşabiliyor ve uygulamaları kontrol edebiliyor. Ses Tanıma özelliği sayesinde, işitme engelli veya işitme bozukluğu yaşayan sürücüler ya da yolcular korna ve siren gibi sesler geldiğinde bildirim alabiliyor. Renk körü olan kullanıcılar için ise CarPlay ara yüzü görsel olarak daha kolay kullanılabilecek bir hale geliyor. Ayrıca Kalın Metin ve Büyük Metin gibi diğer görsel erişilebilirlik özellikleri de sunuluyor.
Bu yıl visionOS’e eklenecek erişilebilirlik özellikleri arasında sistem genelinde kullanılabilecek Canlı Alt Yazılar yer alıyor. İşitme engelli veya işitme bozukluğu olan kullanıcılar da dahil herkes bu özellik sayesinde canlı sohbetlerdeki ve uygulamalardaki konuşmaları takip edebilecek. visionOS’te FaceTime için Canlı Alt Yazılar sayesinde şimdi daha fazla kullanıcı, kendi Persona’sını kullanarak benzersiz iletişim ve ortak çalışma deneyimlerinden yararlanabilecek.
Apple Vision Pro, Apple Immersive Video esnasında pencere çubuğunu kullanarak alt yazıları hareket ettirme imkanının yanı sıra Made for iPhone işitme cihazları ve koklear işitme işlemcileri için ekstra destek sunacak. Görsel alandaki yenilikler arasında Saydamlığı Azalt, Smart Invert ve Yanıp Sönen Işıkları Soluklaştır gibi özellikler yer alacak. Bu özellikler, görme bozukluğu olan veya parlak ve sık yanıp sönen ışıklardan kaçınmak isteyen kullanıcılar için geliştirildi. Bu özellikler, Apple Vision Pro’da zaten yer alan çok sayıda erişilebilirlik özelliğine eklenerek birçok farklı kullanıcıya uygun şekilde tasarlanmış esnek bir giriş sistemi ve kullanışlı bir ara yüz sunuyor.
VoiceOver, Zoom ve Renk Filtreleri gibi özellikler de görme engelli veya görme bozukluğu olan kullanıcıların uzamsal bilişime erişmesini sağlıyor, Denetimli Erişim gibi özellikler ise bilişsel engelleri olan kullanıcılara destek oluyor. Kullanıcılar Anahtarla Denetim, Ses Eylemleri ve Dwell Control gibi fiziksel engelli kişilere yardımcı olan erişilebilirlik özellikleri sayesinde Vision Pro’yu ister gözleriyle, ister elleriyle, ister sesleriyle veya bunların çeşitli kombinasyonlarıyla kullanabiliyor.
“Apple Vision Pro kesinlikle bugüne kadar kullandığım en erişilebilir teknoloji” diyen Detroitli ürün tasarımcısı, erişilebilirlik danışmanı ve Equal Accessibility LLC ortak kurucusu Ryan Hudson-Peralta, ardından şunları söylüyor: “Elleri olmadan doğan ve yürüyemeyen biri olarak dünyanın bana göre tasarlanmadığını biliyorum. Bu yüzden, visionOS’in çalışma şekli gerçekten inanılmaz. Erişilebilir ve kapsayıcı tasarımın gücünü ve önemini kanıtlıyor.”
