Yumurtalık içinde veya üzerinde katı veya sıvı dolu cepler şeklindedir. Çoğu zaman ağrısız ve zararsızdır. Adet döngüsünün bir parçası olarak her ay bir tane oluşabilir ve asla bilemezsiniz. Genellikle tedavi olmaksızın kendi başlarına kaybolurlar. Yumurtalık kisti hamileyken de görülür.
Bir kist, yok olmadığı veya büyümeye devam ettiği zaman bir sorun haline gelir. Acı verici olabilir. Ayrıca kanser olasılığı da vardır, ancak bu nadirdir. Yaşlandıkça risk yükselir.
Semptomlar Nelerdir?
Çoğu yumurtalık kisti küçüktür ve herhangi bir soruna yol açmaz. Ancak eğer büyürse, alt karın bölgesinde basınç, şişkinlik veya ağrı oluşabilir. Bu acı keskin veya hafif olabilir ve gelip gidebilir. Bazen bir kist için acil bakım gerekir.
Aşağıdaki belirtiler varsa hemen doktorunuza görünmelisiniz:
-Ani ve şiddetli karın ağrısı
-Ateşle seyreden ağrı ve kusma
-Baş dönmesi, halsizlik, yorgun hissetme
-Hızlı nefes alıp verme
Bu belirtiler, kistin yumurtalıklarda bir soruna neden olduğu anlamına gelebilir.
Yaşanılan ağrının yumurtalık kistinden dolayı olup olmadığını anlamak
Doktorunuz pelvik muayene sırasında kistler bulabilir. Doktorunuz ağrılarınız ve diğer semptomlarınız hakkında sorular soracaktır. Ultrason çekebilir. Ve böylece bir kistin tüm detaylarını görebilir. Ayrıca aşağıdaki ihtimallerle ilgili de bazı kan testleri isteyecektir:
-Hamilelik testi
-Sorunlarınızın hormonlardan kaynaklanıp kaynaklanmadığını görmek için testler
-Kanser testleri (eğer menopozdaysanız)
Kist Türleri
Çoğu kist “fonksiyonel” olarak kabul edilir. Bunlar, aylık adet döngünüzün bir parçasıdır.
Folikül kisti: Yumurtalıklarınız genellikle her ay bir yumurta serbest bırakır. Yumurta, folikül adı verilen küçük bir kese içinde büyür. Yumurta hazır olduğunda, folikül açılır ve onu serbest bırakır. Eğer açılmazsa, bir folikül kisti oluşur. Bunlar genellikle 1 ila 3 ay içinde kaybolurlar.
Corpus luteum kisti: Yumurta bırakıldıktan sonra, boş folikül genellikle küçülür ve bir sonraki yumurta için hazırlanmaya başlar. Geriye kapanıp da içeride sıvı toplandığı zaman bir kist oluşur. Birkaç hafta içinde kendiliğinden yok olabilir. Ancak büyüdükçe kanayabilir veya ağrıya neden olabilir.
PCOS: Bazı kadınlarda, yumurtalıklar çok sayıda küçük kist yapar. Bu duruma polikistik over sendromu (PCOS) denir. Hamile kalmayı zorlaştırabilir.
İşlevsiz: Diğer işlevsiz kistler kansere neden olabilir. Menopoz sonrası kadınlarda yumurtalık kistleri (adet döneminiz durduktan sonra) genç kadınlardakinden daha fazla riski taşır.
Tedavisi Nedir?
Çoğu kistin tedaviye ihtiyacı yoktur. Kendi başlarına kaybolurlar. Bir kist büyükse veya sorun çıkarırsa, doktorunuz durumunu izlemek isteyebilir. Bu demek oluyor ki hemen bir şey yapmaya gerek yoktur. Daha sonra tekrar kontrol edilecektir.
Doktorunuz ağrı için ilaç önerebilir. Bazen doğum kontrol hapları reçete eder. Hapların içindeki hormonlar kistleri yok etmez, ancak yenilerinin oluşmasını önlemeye yardımcı olabilir.
Bazı yumurtalık kistleri ameliyat gerektirebilir. Genellikle çok büyük olan, yok olmayan veya semptomlara neden olan kistleri için uygulanır. Menopoz dönemine yaklaşan kadınlarda kistlerin ameliyatla alınması gerekebilir. Çünkü kanserli olabilirler. Cerrah sadece kisti veya bütünüyle yumurtalıkları alabilir. Bu, kiste bağlıdır.
Farklı ameliyat türleri vardır:
Laparoskopi daha küçük kistler içindir. Doktor, göbek deliğinizin üstünde veya altında küçük bir kesi açar. Ucuna kamera takılı küçük bir alet doktorunuzun içeride ne olup bittiğini görmesini sağlar ve farklı bir alet de kisti veya yumurtalıkları çıkarmak için kullanılır. Muhtemelen bir gece hastanede kalmanız gerekir.
Laparotomi, kanserli olabilecek kistler içindir. Bu işlem, göbekte daha büyük bir kesi açılarak yapılır.