YAŞAM - ANNE - ÇOCUK

Anne-babalar çocuklarına neden baskı yapmamalı?

Günümüzde çocukların, mümkün olduğunca az baskıyla yetiştirilmesi gerektiği inancı hakim. Ama bu gerçekten mümkün mü? Doğru ölçüde özgürlük verebilirsek; kendisine güvenen ve net bir kişiliğe sahip bireyler yetiştirebiliriz. Çocuk Gelişimci Günseli Arı, anne-babalar için, üstlerinde baskı kurmadan kendine güvenen çocuklar yetiştirmenin püf noktalarını yazdı

Anne-babalar çocuklarına neden baskı yapmamalı?

Bir yandan çocuklarınızı olabildiğince özgürce büyütmek isterken, öte yandan küçük yaşta bile onlardan fazla performans talep edebilirsiniz. Anlayış, şefkat ve hoşgörüyü açık kurallar ve sınırlarla birleştirmeye otoriter ebeveynlik denir. Bu anlayışta çocuğun ihtiyaçları, özellikleri odak noktasıdır. Amaç aynı anda otoriteyi tanımayı öğretmek ve kendini tanıma özgürlüğüne izin vermektir.

Çocuk büyüdükçe, ebeveynlikte daha fazla sınır devreye giriyor. Yaşamın ilk altı ayında sınır koymaya çok az ihtiyaç vardır, çünkü çocuk önce vücudunu bağımsız olarak döndürmeyi öğrenmek zorundadır ve henüz emekleyemez. Çocuk giderek daha hareketli hale gelince, ebeveynlerin neyin tehlikeli olduğunu belirtme zamanı gelmiştir. Bununla birlikte, bebeklik döneminde, bu sınırların anlaşılması hala zayıf bir şekilde gelişmiştir. Çocuklar daha sonra kendilerini yetişkinlerin otoritesine göre yönlendirir.

Küçük bir çocuk için evde gizlenen birçok yaralanma ve kaza tehlikesi vardır. Örneğin, ebeveynler suyun sıcaklığını veya sivri bir şeyin tehlikesini dikkatlice aktarabilir. Çocukların sınırları aşmanın ne demek olduğunu gözetim altında öğrenmeleri ve sınırları aşmanın bazen acı verici olduğunu deneyimlemeleri genellikle önemlidir.


Baskı genellikle küçük şeylerle hafifletilebilir. Bunu yapmak istiyorsanız, öncelikle ifadelerinize dikkat etmeniz en iyisidir. ‘Okulda başarılı olabilmek için ödevlerini yapman önemli. Bunu yaptıktan sonra dışarı çıkıp futbol oynayabilirsin’ cümlesi kulağa, ‘Ancak ödevini bitirirsen dışarı çıkıp futbol oynayabilirsin’ cümlesinden çok daha iyi geliyor, değil mi?

‘Yapmamalısın’ ve ‘Yapmalısın’ kelimelerini içeren cümleler bu eğitim yönteminde kullanılmaz. Bu amaçla çocuklara demokrasinin nasıl işlediği tam olarak anlatılır ve bu günlük yaşama entegre edilir.

Baskının her zaman karşı baskı yarattığı bir sır değil. Bu aynı zamanda eğitim için de geçerlidir. Örneğin, çocukları belirli bir zamanda bir şey yapmaya zorlarsanız, kesinlikle direnç ile karşılaşırsınız. Bu, kırgın bakışlardan saldırganlığa kadar uzanabilir. Çocukluklarında sıklıkla bu örüntüye göre davranılan insanlar, yetişkinliklerinde genellikle başkalarına baskı yapma eğilimindedir.


Ne tür bir yetiştirme tarzını seçerseniz seçin, önemli olan tutarlı olmaktır. Tutarlılık baskı ile karıştırılmamalıdır. Her durumda, ebeveynler yol göstermelidir. Yavrularınıza içinde hareket edebilecekleri net bir yapı verirseniz, baskı uygulamaya gerek kalmaz. Buna sürekli olarak dikkat etmek ve sürtüşme noktaları olduğunda kendi davranışlarınız üzerinde düşünmek en iyisidir. Kendinize düzenli olarak ‘Çocuğuma baskı mı yaptım?’ ve ‘Neden baskı yaptım?’ sorarsanız, yavaş yavaş günlük yaşamdaki fikir ayrılıklarıyla başa çıkmayı ve mümkün olduğunca tutarlı ve kendinden emin bir şekilde tepki vermeyi öğrenirsiniz.


Çocuklar takım oyuncuları olarak yetiştirilmelidir.

Çocuğunuza şantaj yapmaya devam ederseniz (örneğin; ödevden sonra futbol oynamak), er ya da geç bu sistemi anlayacak ve muhtemelen daha da meydan okuyarak tepki verecektir. Öte yandan, önce bir şeyin neden yapılması gerektiğini tam olarak açıklarsanız ve çocuğunuza mantıklı bir şekilde akıl yürütme fırsatı verirseniz, çoğu zaman bir tartışma bile ortaya çıkmayacaktır.

Bir çocuk, yağmurlu havada yağmurluk giymeden oyun alanına gitmişse, en geç bir sonraki gezide gönüllü olarak yağmurluğunu kendisi giyecektir.

Aslına bakarsanız bu işin sihirli bir formül yok. Çocuklarınıza adil davranır, onlara saygı ve sevgiyle yaklaşırsanız, ihtiyaçlarını dinler ve sonuçlarını mantıklı bir şekilde açıklarsanız; doğru yoldasınız demektir.

Önceki ve Sonraki
Haberler