ARA
Trabzon Pilavcısı bundan yaklaşık bir yıl önce açılmasına rağmen şimdiden efsane olmuş memlekette. İstanbul'da hepimizin sık sık gittiği o Unkapanı Pilavcısı var ya hani; işte onunla birebir aynı lezzete sahip. Mekan, pilavında baldo pirinç kullanıyor ve en önemlisi kaliteli tavuk eti servis ediyor. Dükkanları normalde şehir merkezinde ama hedef kitle öğrenci olunca, çok yakında Karadeniz Teknik Üniversitesi'nin konuşlandığı Kalkınma bölgesine taşınacaklarmış. Bu arada şaka gibi ama tavuklu nohutlu pilavlarının porsiyon fiyatı: 6 TL
Lokma aslında Trabzon’un yerel pastane zincirlerinden biri ama Şana’daki şubesi diğerlerine göre bir tık daha geniş bir mutfağa sahip. İnsanları Trabzon’un merkezinden 10-15 kilometrelik mesafeye getiren şey ise buranın kahvaltısı. Ayasofya Müzesi’nin bahçesi, Sürmene’deki Memişağa Konağı ya da Maçka’daki Sümer Tesisleri ambiyans bakımından kahvaltı için daha güzel alternatifler olarak kulağınıza gelebilir ama ben burada yediğim Trabzon’a özgü yöresel kaygana ve kuymağı başka hiçbir yerde yemedim. Özenle seçilmiş ürünlerin yer aldığı serpme kahvaltının kişi başı fiyatı 20 TL iken, kuymak 10 TL, kaygana ise 6 TL’den servis ediliyor.
Trabzon'da tatlı denince akla belki ilk Hamsiköy Sütlacı, Sürmene Burmalısı, Laz Böreği gibi lezzetler geliyor ama bence (döneriyle de buranın en beğenilen lokantalarından biri olan) Muharrem Usta'nın "Krema"sı da en az bahsettiğim tatlılar kadar efsane. Halis muhlis inek sütünden yapılan bu sütlü tatlıyı geldiğinizde muhakkak denemenizi öneririm. Muharrem Usta şehir merkezinde hemen Trabzonspor Müzesi'nin karşısında. Tatlının fiyatı: 7.50 TL
Trabzonlular pideyi kahvaltıda yiyorlar. Hatta yıllardır ailelerin en vazgeçilmez Pazar aktivitelerinden biri. Sürmene'deki Bozo Pide'de şehrin popüler mekânlarından biri. Yumurtanın sarısı ve bol tereyağı olmadan yenmeyen Trabzon Pidesi, Bozo Pide'de; benim bildiğim ve sevdiğim diğer Trabzon pidelerine göre biraz daha ince hamurdan yapılıyor. Pide fiyatları ise ortalama 15 TL civarında.
Beton Helva, Trabzon'un mihenk taşlarından biri. 62 yıllık bir geçmişi var. Tahin ilaveli helvasının kakaolu, fıstıklı, cevizli ve fındıklı gibi çeşitleri var. Trabzon'da dört şubesi olan ve İstanbul'daki ilk dükkanını geçtiğimiz aylarda Gaziosmanpaşa’da açan mekanın şırası ve altı-sekiz saat arası kaynatılıp, hakiki sahlep ve Hamsiköy sütü kullanılarak hazırlanan dondurması da en az helvası kadar meşhur. Helvanın kilosu 15 TL. Şehirden ayrılırken almayanı dövüyorlar.
Trabzon'da döner denince ilk beşte sayılan yerlerden biri Nizam Usta. Mekan, Of Cumhuriyeti'nde. Döner yüzde 100 danadan yapılmasına rağmen hiç kuru değil. Döneri bu kadar lezzetli kılan şeyi soruyorum. Kuyruk yağı diyorlar. Ama merak etmeyin hiç öyle ağır bir koku mevcut değil. O yüzden ciddi tavsiyelerimden biri burası. Bu arada Trabzon’da döneri bir, bir buçuk porsiyon olarak değil; 100 gram, 150 gram, 200 gram olarak sipariş ediyorsunuz. Aramızda kalsın ama benim 250 gram yediğim kesin bilgidir. 100 gram fiyatı: 12 TL.
Birçok yerde fabrikasyon köftelerle karşılaştığımızdan, Trabzon Özdemir Kasabı’nın “iç yağlı” fazla lezzetli, şekilsiz (el yapımı) köftelerini (Akçaabat-Kasap Köftesi karışımı) deneyimleyince resmen parmaklarımızı yedik. Arkadaşlarla bin 250 gram köfte (ki farkındaysanız yine porsiyon değil) yanında, 750 gram yumuşacık bonfile ve iki kocaman piyazlı salata yiyip, bir sürahi ayran içtikten sonra, 120 TL gibi bir hesap gelince; bundan böyle İstanbul’da okka bin beş yüz steakhouselara gideceğimize, uçakla Trabzon'a et yemeye gitmenin çok daha mantıklı olabileceğine karar verdik.
Normalde Trabzon'un kapalı kıymalı pidesi meşhurdur ama ben Trabzon Sanayi Bölgesi’nde konuşlanan Merkez Pide’ye girdiğim andan itibaren bu karışık pideyi kestim mekanın içindeki fotoğraflarda. Olmazsa olmaz yumurta ve halis muhlis Trabzon tereyağı ile taçlandırdığım; peynirli, pastırmalı ve kuşbaşılı kısımların olduğu pidenin modeli Giresun Pidesi gibi olsa da hamurunun kalınlığı tam Trabzon işi. Bundan birkaç ay önce, şehir merkezinde de şube açan Merkez Pide'de karışık pidenin fiyatları büyüklüğüne göre 18 ve 33 TL arası değişiyor.
Trabzon’da balık konusunda beklentinizi fazla yüksek tutmayın lakin şehirde sanıldığı gibi bir balık restorantı patlaması yaşanmıyor. İnsanlar balığı ya köftecilerde, ya da dışarıda balığını seçip içeride pişirttikleri salaş mekanlarda yiyorlar. Boztepe’deki Bordo Mavi Balık’ta bunlardan biri. Yarmalı dolma, turşu, haşlanmış patates, minzi vb. keyifli ikramlarla ziyafete başladığınız mekanda balık olarak ne önerirsin derseniz, somon şiş iyiydi ama mezgit tava tek kelimeyle efsaneydi diyebilirim. Siz yine de balık seçiminizi mekan sahibi Erşan Yılmaz’a bırakın. Hatta sipariş öncesi bir selamımı muhakkak iletin kendisine. Kişi başı fiyatı ortalama 40 TL.
Tarihi Kalkanoğlu Pilavcısı belki de Trabzon’un en uzun süredir hizmet veren lokantası olabilir. Şu an beşinci kuşaktan devam eden mekan, 1856 senesinden beri, tam 160 yıldır ayakta. Pilav, kavurma ve hoşaf üçlüsüyle hem yerel halkın, hem turistlerin en uğrak noktalarından biri burası. Kalkanoğlu’da yediğim kavurmanın eti belki bir tık daha yumuşak olabilirdi ama o Trabzon tereyağıyla, kemik suyunda pişirilen pilavlarına resmen aşık oldum. Muhakkak denemelisiniz. Bu arada evet! Pilav da Trabzon’da gram işi satılıyor. Kişi başı ortalama 20 TL’ye tamamsınız.
Hamsiköy Sütlacı yemek için gideceğiniz adres belli: Niyazi Usta. Her ne kadar Trabzon merkezden 45 kilometre sürecek zahmetli bir ulaşım yapmak zorunda olsanız da, yediğiniz her lokmanın ardından bana teşekkür edeceksiniz. Süt-pirinç oranı, şeker miktarı ve kıvamı tek kelimeyle mükemmel olan ve güveçte soğuk servis edilen Hamsiköy Fırın Sütlaç’ın fiyatı: 6 TL.
Yarım asırdan fazla zamandır Trabzon’da hizmet veren önemli lokantalardan biri Akçay. Şu kadarını söyleyebilirim ki, burada döner yedikten sonra dönere bakışınız değişecek ve öncesinde yediklerinizin ne olduğunu sorgulayacaksınız. Akçay Lokantası’nı diğerlerinden ayıran çok büyük bir özelliği var: Döneri odun ateşinde pişiriyor olmaları. Dana-kuzu oranı çok iyi ayarlanmış, marinasyonu ustaca hazırlanmış dönerin porsiyon fiyatı: 15 TL. En ciddi tavsiyelerimden biridir.
Arkadaşlar, değerli dostlar, güzel insanlar, çocuklar, teyzeler, amcalar, halalar. “Gerçek Trabzon Pidesi” budur. Lafı fazla uzatmayacağım lakin görünen köy zaten kılavuz istemiyor. Akın Pide Fırını’nda açık kıymalı pidenin fiyatı: 10 TL
Trabzon'daki en büyük tartışmalardan biri: En iyi Akçaabat Köftesi'ni neresi yapıyor? Daha doğrusu “gerçek” Akçaabat Köftesi'ni kim yapıyor? Nihat Usta, Cemil Usta, Körfez gibi büyük mekanları olan köftecilere nazaran daha butik, elli yıllık mazisi olan ve Akçaabat Çarşı'nın içinde yer alan Komaroğlu Köfte, bozulmamış lezzetiyle bu sorunun cevabını en güzel şekilde tanımlıyor bence.
Üçüncü kuşaktan İlker Usta (çok keyifli adam), dükkanın mazisini anlatırken, dedelerinin eskiden üç masayla günde yüz kilo köfte, yüz kilo pirzola sattıklarından bahsetti. Çünkü Trabzon insanı köfteyi de sayıyla değil, kiloyla yermiş. Biz, dedelerimizden sonra mekanı büyüttük, yüz kişilik yaptık, sabahtan akşama full çekiyoruz, hala o rakamlara çıkamıyoruz diyor.
Trabzon'da en mutlu ayrıldığım mekan olan Komaroğlu'da çok lezzetli Akçaabat köftesinin kilosu 65 TL (yaklaşık 24-25 adet köfte). Yemeden sakın dönmeyin.
