İYİ HİSSET - BESLENME

Zencefili sıradan bir baharat olarak görmeyin!

Zencefil ülkemizde doğal olarak yetişmez ama güzel aroması nedeniyle mutfaklarımızda, yemeklerimize lezzet vermesi için baharat olarak kurutulmuş veya taze halde yüzlerce yıldır yararlanılıyor. Ancak zencefili sadece bir baharat olarak tanımlamak büyük bir haksızlık olacaktır. Uzman Diyetisyen & Fitoterapist Hanse Nur Özyurt, zencefilin sağlığımız üzerindeki etkilerini yazdı

profil
BT Ekip
3.08.2024
Zencefili sıradan bir baharat olarak görmeyin!

Tarihine bakıldığında zencefilin doğudan batıya tüm medeniyetler tarafından tedavi amacıyla çeşitli şekillerde kullanıldığı biliniyor. Bilimsel çalışmalarda incelenen birkaç yararlı etkisi aşağıdaki gibi sıralanabilir: 

  • Soğuk algınlığı semptomlarını hafifletir
  • Ödem atmada etkilidir
  • Hazımsızlık, gaz, şişkinlik gibi sindirim sorunlarına iyi gelir
  • Kas ağrılarını dindirir
  • Adet öncesi gerginlik sendromunu ve regl ağrılarını hafifletir
  • Mide bulantısını yatıştırır
  • Kan şekerini düzenler
  • Öksürüğe ve boğaz ağrısına iyi gelir
  • Kansere karşı da koruyuculuk sağlayabilir
  • Kötü kolesterolü düşürür
  • Antioksidan etkisiyle bağışıklığı güçlendirir
  • Kalp hastalıkları riskini azaltır
  • Anksiyete, depresyon ve travma sonrası stres bozukluğuna iyi gelir
  • Bağırsak hareketlerini iyileştirip ishal ve kabızlığı giderir
  • Balgam söktürücüdür
  • Beyin fonksiyonlarını destekler
  • Toksinlerin vücuttan atılmasını sağlar

Uzun süren otobüs, uçak ve benzeri seyahatlerde çoğumuzu en çok rahatsız eden hususlardan biri, uzun süreli hareketsiz kalmaya bağlı bacaklardaki ödem durumudur. Yapılan bir çalışmada, zencefilin ödem giderici etkisinin bu duruma önemli derecede olumlu katkısı olduğu gözlemlenmiştir. 

Özellikle antiinflamatuar (iltihap giderici) özelliğinden sorumlu olan gingeroller uçucu bileşenler olduğu için pişirildiğinde veya sıcakla temas ettiğinde etkinliği büyük ölçüde kaybolur. Bu nedenle taze, işlem görmeden tüketilmesi tavsiye edilir. 

Zencefilin tazesini satın alıp gerektiğinde dilimler halinde kullanabilirsiniz. Kurusu kullanılacaksa tazesini kurutup veya kuru kök şeklinde alıp toz haline getirerek kullanılmasını öneririm. Bu şekilde etkili uçucu bileşenlerdeki kaybın en aza indirilmesi mümkün olabilir. Önceden toz haline getirilmiş olanlarda, hem bekleme sırasında uçucu ve aroma veren bileşikler önemli derecede kaybolacak hem de diğer maddelerle temas ve katışma riski artacaktır. 


Zencefil uluslararası yetkili sağlık kurumları tarafından ‘genel olarak güvenilir’ olarak nitelendirilmektedir ama tabii ki kullanılacak miktarın abartılmaması ve ek bir ilaç veya takviye kullanımı durumunda ilaçlarla etkileşime girme potansiyeli göz ardı edilmemelidir. Yüksek miktarlarda kullanılması durumunda; midede tahribat, ciltte döküntü, kalp ritim bozuklukları, sinir sistemi üzerinde depresif etki gibi yan etkileri görülebilmektedir. Ayrıca özellikle kan sulandırıcı ve pıhtılaşma önleyici (warfarin) gibi ilaçlarla etkileşime girme potansiyeli de bulunmaktadır. Özellikle safra arttırıcı özelliği nedeniyle safra taşı olan kişilerde taşın hareketlenerek safra kanalını tıkaması riskine karşı dikkatli olunmalıdır. Bu nedenle bir hastalık ve ilaç kullanım durumu varsa kullanmadan önce mutlaka hekime danışılmalıdır.


Önceki ve Sonraki
Haberler